Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2013, Blaðsíða 72

Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2013, Blaðsíða 72
XVI VISINDARAÐSTEFNA H I FYLGIRIT 73 og krufningarskýrslum. Jákvæðar niðurstöður mænuvökvaræktana sýklafræðideildar Landspítalans frá Reykjavík og Akureyri á tímabilinu 1975 til 2010 voru skráðar. Niðurstöður: Alls fundust 140 tilfelli frá 1995 til 2010. Af þeim voru 58% yngri en fimm ára. Flest börn greindust á fyrsta ári (18), eins árs (18) og tveggja ára (19). Algengustu bakteríur voru N. meningitidis (90), S. pneumoniae (25) og S. agalactiae (8). Helstu einkenni voru hiti, uppköst, hnakkastífleiki og útbrot eða húðblæðingar. H. influenzae hjúpgerð b var algeng orsök fyrir bólusetningu 1989 en hvarf nánast eftir hana. Tilfellum af meningókokka heilahimnubólgu fækkaði marktækt (p = 0,001) eftir að bólusetning gegn hjúpgerð C hófst 2002. Nýgengi sýking- arinnar (tilfelli/100.000 börn/ár) lækkaði úr 26 árið 1975 niður í eitt árið 2010. Fjöldi bama með heilahimnubólgu 1975-2010 var 477, 21 (4,4%) barn lést. Alls létust sjö (5%) börn úr heilahimnubólgu frá 1995-2010. Ályktanir: Tilfellum af heilahimnubólgu fækkaði marktækt síðustu ár. Niðurstöðumar gefa til kynna frábæran árangur af bólusetningu á böm- um gegn H. influenzae hjúpgerð b og N. meningitidis hjúpgerð C. Vonir standa til að bólusetningar gegn S. pneumoniae sem hófust 2011 muni draga verulega úr alvarlegum pneumókokkasýkingum hjá börnum. V 11 Sótthreinsun og merking máta á íslandi Linda Mjöll Sindradóttir, Snædís Sveinsdóttir, Inga B. Árnadóttir Tannlæknadeild HÍ Hnda_sindradotticQhotmail.com Inngangur: Megintilgangur rannsóknarinnar var að varpa ljósi á mikil- vægi sótthreinsunar og merkingum á mátum til að koma í veg fyrir að örverur og bakteríur geti borist á milli tannlækna og tannsmíðastofa. Leitað var svara við rannsóknarspumingunni: Hvert er mikilvægi sótt- hreinsunar? Hvernig er staðið að sótthreinsun og merkingu máta hér á landi? Hefur kyn eða aldur tannlækna og tannsmiða áhrif á hversu vel er staðið að sótthreinsun máta? Efniviður og aðferðir: Við rannsóknina var notuð megindleg að- ferðarfræði. Rannsóknarsniðið var fyrirfram ákveðið og var gagna aflað með spumingalista til þátttakenda. Þátttakendur í rannsókninni voru starfandi tannlæknar í Tannlæknafélagi íslands og tannsmiðir í Tannsmiðafélagi fslands. Svörin vom borin saman með lýsandi tölfræði. Skoðaður var munur á milli kyns og aldurs og algengi sótthreinsunar auk þess sem niðurstöður voru bornar saman við sambærilegar erlendar rannsóknir. Niðurstöður: Helstu niðurstöður rannsóknarinnar sýna að sótthreinsun máta er ábótavant og að tæpur helmingur tannlækna sótthreinsar aldrei mát sín né merkir að mát hafi verið sótthreinsuð. Kvenkyns tannsmiðir og kvenkyns tannlæknar standa betur að sótthreinsun en karlkyns tann- læknar. Karlkyns tannsmiðir standa sig síst. Elsti aldursflokkurinn 65 ára og eldri stendur best að sótthreinsun hjá tannsmiðum en síst hjá tannlæknum en þar er aldursflokkur 45-55 sem sótthreinsar oftast. Ályktanir: Það má álykta að sótthreinsun og merkingu máta sé ábóta- vant hér á landi. Hugsanlega mætti, með betri leiðbeiningum, meiri fræðslu og sköpun verkferla varðandi sótthreinsun, auka skilning á mikilvægi þess að sótthreinsa mát og skila þannig auknu öryggi til tann- heilsuteymisins. V12 Flokkun mátefna í heilgómagerð Rebekka Líf Karlsdóttir, Svend Richter Tannlæknadeild HÍ rebekkalif_@hotmail.com Inngangur: Megintilgangur rannsóknarinnar var að afla upplýsinga um þau mátefni sem í dag eru notuð til máttöku í heilgómagerð og þau sem voru í notkun hér áður fyrr. Efni sem tilvalin eru til upphafs- og lokamáttöku var gefinn sérstakur gaumur. Einnig var rýnt vel í ferli sótthreinsunar og kannað hvort að sótthreinsun hefði marktæk áhrif á stöðugleika og gæði mátefna. Leitað var svara við tveimur rann- sóknarspurningum: Hvaða mátefni er mest notað til lokamáttöku við heilgómagerð meðal tannlækna hérlendis? Hefur sótthreinsun marktæk áhrif á stöðugleika (dimensional stability) mátefna? Efniviður og aðferðir: Við rannsóknina var notuð megindleg að- ferðafræði. Könnun var send til þátttakenda með tölvupósti til félags- manna í Tannsmiða- og Tannlæknafélagi fslands. Þátttakendur voru beðnir um að svara könnun sem samanstóð af spumingum tengdum verklagi og hagnýtri þekkingu þeirra. Rannsóknarvinnan fólst einnig í lestri viðurkenndra rannsóknargreina sem birtar hafa verið í tímaritum, veftímaritum og bókum sem varða mátefni í tannlækningum. Niðurstöður: Helstu niðurstöður könnunar sýna fram á að ekki virðist vera mikill munur á mátefnavali tannlækna til lokamáttöku í heil- gómagerð. Allir kjósa þeir að nota einhverskonar gúmmímátefni og kýs meirihlutinn að taka lokamát í heilgómagerð með viðbótar silíkoni. Rannsóknir sýna fram á að dýfing máta í sótthreinsandi lausn sé líklegri til árangurs þegar útrýma skal bakteríum og hafi ekki áhrif á nákvæmni, sé farið að tímatilmælum. Ályktanir: Af niðurstöðum könnunar má álykta að meirihluti tann- lækna hérlendis kýs að nota gúmmímátefni til lokamáttöku í heilgóma- gerð vegna betri eiginleika þeirra fram yfir önnur mátefni. V 13 Hugsanlegt arfgengni tannskemmda og glerungseyðingar Stefán Hrafn Jónsson1, Bjami Halldórsson2, W. Peter Holbrook3 'Félags- og mannvísindadeild HÍ, 2raunvísinda og verkfræðideild HR, 'tannlæknadeild HÍ phoi@hi.is Inngangur: Árið 2005 fór fram faraldfræðileg rannsókn á tannskemmd- um 6,12 og 15 ára íslenskra barna sem byggði á klasaúrtaki. Stuðst var við ICDAS greiningaraðferða við að meta tannskemmdir barnanna. Einnig var lagt mat á umfang glerungseyðingar 15 ára barnanna. Markmið rannsóknarinnar var að rannsaka mögulegt arfgengni í hópi þeirra þátttakenda sem tóku þátt í rannsókninni. Efniviður og aðferðir: Islenskur ættfræðigrunnur var notaður til að kanna mögulega arfgengni. Stuðst var við tengsl einstaklinga í allt að þrjá ættliði. Bæði 6 og 12 ára börnum var skipt í tvennt, annars vegar böm í aldurshóp með engar tannskemmdir og hins vegar með börn eina tannskemmd eða fleiri. Fimmtán ára bömum var skipt í tvennt annars vegar börn með engar tannskemmdir og hins vegar börn með sjö eða fleiri tannskemmdir. Elsta hópnum var auk þess skipt í tvennt eftir því hvort glerungseyðing var til staðar eða ekki. Niðurstöður: Fyrir sex ára og 15 ára bömin voru hlutfallslega færri sam- eiginlegir forferður hjá þeim sem voru með tannskemmdir en meðal hópsins sem voru án tannskemmda. Aftur á móti sýndi rannsóknin ekki fram á tölfræðilega marktækar niðurstöðum í neinum samanburði. Ályktanir: Tannskemmdir er margþættur sjúkdómur þar sem lögð hefur verið áhersla á svipgerð einstaklinga. Niðurstöðurnar benda til þess að erfðaþættir gætu að hluta til haft áhrif á líkumar á því að fá tann- 72 LÆKNAblaðið 2013/99
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108

x

Læknablaðið : fylgirit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Læknablaðið : fylgirit
https://timarit.is/publication/991

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.