Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.10.2006, Page 25

Frjáls verslun - 01.10.2006, Page 25
F R J Á L S V E R S L U N • 1 0 . T B L . 2 0 0 6 25 FORSÍÐUGREIN en af stað er haldið, jafnvel þótt góð kauptækifæri komi upp í hend- urnar á stjórnendum við ýmis tækifæri. Þessi athugun var gerð til þess að sjá hvert umfang erlendra fjár- festinga væri í raun og veru. Til þess að fá dýpri skilning á alþjóða- væðingu íslenskra fyrirtækja voru valin fyrirtæki sem hafa verið að fjárfesta markvisst erlendis. Í upphafi voru fyrirtækin rúmlega 30 en smám saman fækkaði þeim niður í 21. Þessi fyrirtæki eru grunnurinn í rannsókninni sem hér er kynnt. Fjárfestingar íslenskra fyrirtækja Þau fyrirtæki sem athuguð hafa verið má sjá í töflunni hér að ofan. Til þess að sjá hvernig fyrirtæki alþjóðavæðast er fyrsta skrefið að sjá hversu langur tími líður frá því að þau eru stofnuð og þangað til þau fjárfesta erlendis. Í þessum hluta rannsóknarinnar eru beinar erlendar fjárfestingar skoðaðar. Beinar erlendar fjárfestingar í þessu tilviki fela í sér bæði yfirtöku á fyrirtæki erlendis sem og að hefja starfsemi frá grunni á erlendum mörkuðum. Þær spurningar sem leitast er við að svara eru m.a. hversu mikið og hvar íslensku fyrirtækin hafa fjárfest, hversu mikið þau hafa stækkað með tilliti til starfsmannafjölda. Hvar starfsmennirnir eru og hvar velta fyrirtækjanna verður til. Auk þessa er skoðuð þróun í ýmsum fjármálalegum stærðum þeirra. Sum íslensku fyrirtækjanna hófu alþjóðavæðingu sína fyrst með útflutningi, svo með því að byrja starfsemi frá grunni erlendis og að lokum þá skuldbundu þau sig með því að yfirtaka fyrirtæki erlendis. Hins vegar hafa mörg íslensku fyrirtækjanna hafið sókn á erlenda markaði fljótlega eftir að þau voru stofnuð og hafa þannig sleppt mörgum skrefum sem áður voru nefnd. Í þessari rannsókn sáust einnig dæmi um þróun sem ekki hefur sést áður. Ef þessi 21 fyrirtæki eru skoðuð þá kemur í ljós að ellefu þeirra byrjuðu á því að flytja út vörur sínar eða þjónustu. Tvö þeirra hófu útflutning sama ár og þau voru stofnuð en þrjú til viðbótar innan fyrstu fimm áranna. Einhver þeirra hófu ekki útflutning fyrr en um það bil 40 árum eftir að þau voru stofnuð. Fyrsta beina erlenda fjárfestingin sem sjá má hjá íslensku fyrirtæki átti sér stað árið 1915 þegar Eimskip opnaði fyrstu söluskrifstofu sína í Danmörku. Fyrsta erlenda yfirtakan átti sér þó ekki stað fyrr en mörgum áratugum síðar eða 1955 þegar Icelandic Group (áður Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna) yfirtók Snax (Ross) Ltd. í Bretlandi. Það er áhugavert að fyrstu beinu erlendu fjárfestingarnar skuli einmitt hafa verið í þeim löndum þar sem Íslendingar eru atkvæðamestir í dag. Þó svo að þessar fyrstu beinu erlendu fjárfestingar hafi átt sér stað í upphafi og um miðja tuttugustu öldina þá gerðist ósköp lítið þangað til í lok síðustu aldar eða á fyrstu árum þessarar. Stór fyrirtæki – kannski ekki á alþjóðlegan mælikvarða Hið dæmigerða íslenska fyrirtæki í dag er miðlungsstórt ef gert er ráð fyrir að lítil fyrirtæki hafi færri en 1000 starfsmenn, miðlungsfyrirtæki TAFLA 1: HELSTU ÁHRIFAÞÆTTIR ������������������������������ ���� ������������������������ ���� ������������ ���� ����������������������������� ���� TAFLA 2: FYRIRTÆKIN Í RANNSÓKNINNI Fyrirtæki Stofnár Fyrirtæki Stofnár ������� ���� ��������������� ���� ������� ���� �������� ���� ����������� ���� ����� ���� �������� ���� ������������ ���� ������������ ���� ����� ���� �� ���� ���� ������ ���� �������� ���� ���������� ���� ����������� ���� ������� ���� ���� ���� ������� ���� ������� ���� ����� ���� ��������� ���� TAFLA 3: TÍMI FRÁ STOFNUN FRAM AÐ FYRSTU BEINU ERLENDU FJÁRFESTINGUNNI Sama ár 1-5 ár 6-10 ár 11-20 ár X> 21 ár ��������� � � � � � ����������������� � � � � � TAFLA 4: FJÖLGUN STARFSMANNA 2000 2006 Aukning (margfeldi) ������� ��� ������ ����������� ������� ����� ����� ����� ����������� � ����� � �������� ��� ������ ������ ������������ ����� ������ ������ �� ���� ����� ����� �������� �������� � �� � ����������� �� ��� ����� ������� ��� ����� ����� ��������� ��� ��� ������� ��������������� ����� ����� ����� �������� ��� ����� ������ ����� �� ����� ������ ������������ ��� ����� ������� ����� ��� ����� ����� ������ ��� ����� ����� ���������� ��� ��� ����� ������� � ����� � ������� ��� ����� ����� ����� ��� ����� ������ TAFLA 1: HELSTU ÁHRIFAÞÆTTIR ������������������������������ ���� ������������������������ ���� ������������ ���� ����������������������������� ���� TAFLA 2: FYRIRTÆKIN Í RANNSÓKNINNI Fyrirtæki Stofnár Fyrirtæki Stofnár ������� ���� ��������������� ���� ������� ���� �������� ���� ����������� ���� ����� ���� �������� ���� ������������ ���� ������������ ���� ����� ���� �� ���� ���� ������ ���� �������� ���� ���������� ���� ����������� ���� ������� ���� ���� ���� ������� ���� ������� ���� ����� ���� ��������� ���� TAFLA 3: TÍMI FRÁ STOFNUN FRAM AÐ FYRSTU BEINU ERLENDU FJÁRFESTINGUNNI Sama ár 1-5 ár 6-10 ár 11-20 ár X> 21 ár ��������� � � � � � ����������������� � � � � � TAFLA 4: FJÖLGUN STARFSMANNA 2000 2006 Aukning (margfeldi) ������� ��� ������ ����������� ������� ����� ����� ����� ����������� � ����� � �������� ��� ������ ������ ������������ ����� ������ ������ �� ���� ����� ����� �������� �������� � �� � ����������� �� ��� ����� ������� ��� ����� ����� ��������� ��� ��� ������� ��������������� ����� ����� ����� �������� ��� ����� ������ ����� �� ����� ������ ������������ ��� ����� ������� ����� ��� ����� ����� ������ ��� ����� ����� ���������� ��� ��� ����� ������� � ����� � ������� ��� ����� ����� ����� ��� ����� ������ TAFLA 1: HELSTU ÁHRIFAÞÆTTIR ������������������������������ ���� ������������������������ ���� ������������ ���� ����������������������������� ���� TAFLA 2: FYRIRTÆKIN Í RANNSÓKNINNI Fyrirtæki Stofnár Fyrirtæki Stofnár ������� ���� ��������������� ���� ������� ���� �������� ���� ����������� ���� ����� ���� �������� ���� ������������ ���� ������������ ���� ����� ���� �� ���� ���� ������ ���� �������� ���� ���������� ���� ����������� ���� ������� ���� ���� ���� ������� ���� ������� ���� ����� ���� ��������� ���� TAFLA 3: TÍMI FRÁ STOFNUN FRAM AÐ FYRSTU BEINU ERLENDU FJÁRFESTINGUNNI Sama ár 1-5 ár 6-10 ár 11-20 ár X> 21 ár ��������� � � � � � ����������������� � � � � � TAFLA 4: FJÖLGUN STARFSMANNA 2000 2006 Aukning (margfeldi) ������� ��� ������ ����������� ������� ����� ����� ����� ����������� � ����� � �������� ��� ������ ������ ������������ ����� ������ ������ �� ���� ����� ����� �������� �������� � �� � ����������� �� ��� ����� ������� ��� ����� ����� ��������� ��� ��� ������� ��������������� ����� ����� ����� �������� ��� ����� ������ ����� �� ����� ������ ������������ ��� ����� ������� ����� ��� ����� ����� ������ ��� ����� ����� ���������� ��� ��� ����� ������� � ����� � ������� ��� ����� ����� ����� ��� ����� ������
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132

x

Frjáls verslun

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.