Tímarit Máls og menningar - 01.06.1991, Blaðsíða 83

haft neina þörf fyrir bókmenntir, eða a.m.k.
ekki þess konar bókmenntir sem krefjast
frásagnar og skilnings góðs og ills. Því er
ekki furða þótt íslenskir skáldsagnahöfund-
ar hafi kunnað að meta goðsögnina um
syndafallið og fært sér hana í nyt, ekki síður
en aðrir höfundar. Þessa tengingu milli
sögu og goðsagnarinnar um syndafall virð-
ist t.d. Sigurður Nordal hafa skilið sérstak-
lega vel þegar hann lýsir í forspjallinu að
Islenskri menningu (1942) þeirri „svimandi
tilhlökkun“ sem orðið veraldarsaga vakti
hjá honum þegar hann heyrði það fyrst sem
bam; og heldur svo áfram:
Seinna hef ég skilið, að svo muni Evu hafa
verið innan brjósts í sakleysi sínu og fá-
visku, er henni var lofað, að augu hennar
skyldu opnast og hún mundi verða eins og
guð og vita skyn góðs og ills. (Bls. 10).
1. Sjá Terry Eagleton: Literary Theory: An Introduc-
tion. Oxford 1983. Bls. 183.
2. Sjá Peter Hallberg: Vefarinn mikli. Um œskuskúld-
skap Halldórs Kiljans Laxness. Þýðinguna gerði
Bjöm Th. Bjömsson. 2. bindi. Reykjavík 1960.
Bls. 45-48.
3. Sjá Peter Hallberg: Hús skáldsins. Um skáldverk
Halldórs Laxness frá Sölku Völku til Gerplu.
Helgi J. Halldórsson íslenskaði. 2. bindi. Reykja-
vík 1971. Bls. 135-137.
4. Tilvitnanir í þýðinguna eru teknar úr viðeigandi
bindum af Riti þess konúngliga íslenzka lœr-
dóms-listafélags með örfáum breytingum á staf-
setningu.
5. Sbr. Steingrímur J. Þorsteinsson: Jón Thoroddsen
og skáldsögur hans. 1. bindi. Reykjavík 1943.
Bls. 56-57.
6. Sjá Peter Conrad: The Everyman History ofEngl-
ish Literature. London 1987. Bls. 247-48.
7. „Að jórtra [...]“ er, eins og Jón Þorláksson bendir
á í skemmtilegri neðanmálsgrein, „nautum og
sauðum sameiginlegt". Sjá RKÍL 13:307.
8. Sbr. C.S. Lewis: A Preface to Paradise Lost.
London 1967. Bls. 68.
Grein þessi á rætur að rekja til fyrirlestrar sem fluttur
var í Lögbergi þann 12.febrúar 1991 íboðiStofnunar
Sigurðar Nordals. Höfundur vill þakka forstöðu-
manni Stofnunarinnar og ýmsum yfirlestur og ábend-
ingar.
TMM 1991:2
81