Tímarit Máls og menningar - 01.06.1991, Blaðsíða 52
vangi hins daglega lífs. Óreiðan þrengir sér
inn í formfestuna, Batman verðurað bregð-
ast við því með því að ryðjast inn á vettvang
Bruce Wayne, villidýrið tekur völdin af
manninum.
Með þeirri óreiðu sem fylgdi þessu tíma-
bili í sögu Batmans, riðluðust skilin á milli
Bruce Wayne og Batmans og síðan þá hefur
villidýrið verið í aðalhlutverki, en hlutverk
Wayne farið minnkandi (skemmst er að
minnast kvikmyndarinnar um Batman,' þar
sem Wayne var hálfgert aukaatriði, það sem
skipti máli var Batman og barátta hans við
morðingja foreldra sinna).
Árið 1966 hófu sjónvarpsþættimir um
Batman endurfæddur.
(Úr Batman ... The Dark Knight Returns.)
Batman göngu sína en þeir urðu 120 talsins
og nutu gífurlegra vinsælda. Áherslur voru
þar aðrar en í teiknisögunum, meira var lagt
upp úr gríni og glensi, slagsmálum fyrir
krakka og aulahúmor fyrir fullorðna. Um
nokkurra ára skeið eða upp úr 1976 var
goðsagan um Batman komin í talsverða
kreppu þar sem mest bar á klisjum og flat-
neskju. Árið 1986 reis hann síðan á glæsi-
legan hátt úr gleymsku í meðförum Franks
Millers og hefur síðan verið, ásamt með
Kóngulóarmanninum, ein allra skærasta
stjarna teiknisöguiðnaðarins.
Með upprisu Batmans em skilin á milli
veruleikans og vitfirringarinnar endanlega
brostin. Batman er orðinn alvöru geðklofi,
þar sem ekki er um að ræða tvískiptan pers-
ónuleika, heldur mann sem stendur frammi
fyrir heimi sem er svo firrtur og fjölbreyti-
legur að mörkin á milli þess sem er rétt og
rangt eru orðin óljós. Þau mörk voru það
sem Batman vann við að viðhalda í upphafi
ferils síns, en með því að þau mörk verða
sífellt óljósari, verður hann innhverfari, líf
hans snýst meira og meira um fáránleikann
sem hrifsaði frá honum foreldra hans og
gerði hann að því sem hann er. Upp á síð-
kastið hefur Batman sfðan dalað aftur,
kemur út í tveimur blöðum, Batman og
Detective Comics þar sem hann hefur
horfið aftur til frumbemsku sinnar, fer um
á nóttunni og tugtar glæpamenn en er
venjulegur maður á daginn.
Það er aftur á móti í viðameiri útgáfum í
bókarformi þar sem hann er orðinn bók-
menntalegri og dýpra er kafað ofan í sálarlíf
hans (reyndar hafa flestar þær sögur birst
upphaflega í blaðaformi en þó með nokkuð
öðrum fomierkjum en þar á að venjast). Þar
má t.d. nefna bók sem fjallar um Batman
árið 1888, þar sem þjóðsagan um Leður-
50
TMM 1991:2