Són - 01.01.2005, Qupperneq 96

Són - 01.01.2005, Qupperneq 96
96 ÞORSTEINN ÞORSTEINSSON Minna má á fyrstu grunnreglu ímagista: að fjalla beint um hlutina,19 sem þýddi meðal annars að sniðganga skyldi margt það sem áður þótti skáldlegt. Þetta fór reyndar í bága við hugmyndir frönsku sym- bólistanna sem Mallarmé orðaði svo: „Að nefna hlutina er að eyði- leggja þrjá fjórðu hluta nautnarinnar af ljóði sem fólgin er í því að þeir renni upp fyrir manni smám saman: að gefa hlutina í skyn, það er draumurinn“, enda þurfi alltaf að vera leyndardómur í skáldskap og markmið allra bókmennta sé að kveikja grun, særa hlutina fram.20 Segja má að sú tvennskonar ljóðhugsun sem hér hefur verið ýjað að togist á með ýmsum hætti í nútímaskáldskap (Pound væri fulltrúi annars sjónarmiðsins, Eliot hins). Örn Ólafsson er sannur formalisti og kallar það „atvinnusjúkdóm menntamanna“ að gefa gaum að hugmyndum í bókmenntaverkum.21 Allt um það er sannfæring mín að ekki sé hægt að rekja þróunarsögu nútímabókmennta að neinu gagni án þess að huga að því um hvað þær fjalla, án þess að skoða yrkisefnin eða með öðrum orðum þær hugmyndir sem leituðu á skáldin. Hér sem oftar dugar enginn either-orism — ekki annaðhvort form eða inntak — því þættirnir eru samofnir og áhrif þeirra gagnkvæm. Rangt væri þó að álíta að hið nýja inntak framkalli sjálfkrafa breytingar á formi, því formið — eða ljóðhefðin öllu heldur — lifir að vissu leyti sjálfstæðu lífi og hefur níu líf eins og kötturinn. Ung skáld sem eitthvað kveður að finna hins- vegar þörf hjá sér til að brjótast undan valdi eldri kynslóða og gam- alla hefða og finna sinn eigin tón, enda hafa formtilraunir sett mikinn svip á nútímaskáldskap og ‚leitin að hinu nýja og ókunna‘ má heita eitt helsta vígorð skáldanna.22 Því eins og Pound hafði eftir Apolli- naire: Það er ekki hægt að burðast með líkið af föður sínum hvert sem maður fer.23 19 „1. Direct treatment of the ‘thing’ whether subjective or objective.“ Í „A Retrospect“, Ezra Pound (1963:3). 20 „Nommer un objet, c’est supprimer les trois-quarts de la jouissance du poëme qui est faite de deviner peu à peu: le suggérer, voilà le rêve. […] Il doit y avoir toujours énigme en poésie, et c’est le but de la littérature, — il n’y en a pas d’autres — d’évo- quer les objets.“ Stéphane Mallarmé (1945:869). 21 Örn Ólafsson (1992:23). 22 Í áðurnefndri grein minni minntist ég á Baudelaire í þessa veru (Þorsteinn Þor- steinsson 2001:138, 15. amgr.); ‚hið ókunna‘ (l’inconnu) var grunnstef hjá Rim- baud; og Make it new! var vígorð Pounds. 23 Ég hef ekki fundið þessi orð hjá Apollinaire en Pound síterar þau svo í grein um vortisismann 1914: „on ne peut pas porter partout avec soi le cadavre de son père“. Walter Höllerer (2003:318).
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168

x

Són

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Són
https://timarit.is/publication/1139

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.