Són - 01.01.2005, Page 129

Són - 01.01.2005, Page 129
ÞANKABROT UM LJÓÐBYLTINGAR 129 á ítölsku fútúristana, en þessir hópar höfðu tæpast nokkur bein áhrif á atómskáldakynslóðina. En að því leyti er athugun Gunnars hárrétt að mínum dómi að atómskáldin voru ekki og litu ekki á sig sem framvarðarsveit (avant- garde), ekki sem fjandmenn allrar fyrri ljóðlistar eins og segja mátti um ítölsku fútúristana, um dadaista og að nokkru leyti um franska súr- realista, en þetta einkenndi víða avantgardismann og greindi hann frá meginstraumi nútímaljóða. Atómskáldin töldu að vísu að endurnýjun íslenskrar ljóðlistar væri óumflýjanleg, og tóku alvarlega það hlutverk sitt að gerast nýjungamenn, en þau höfðu enga sameiginlega stefnu- skrá, fóru ólíkar leiðir og gengu misjafnlega langt.122 Það er ekki fyrr en með Birtingsmönnum að hugsanlega má kalla að komin sé til sög- unnar framvarðarsveit, með tímarit á bak við sig og herskáar yfir- lýsingar, einkum frá Einari Braga sem tók að sér að vera André Breton sveitarinnar (án heragans þó og hreinsananna sem einkenndu stjórn hins síðarnefnda). Ef til vill hefur 68-kynslóðin sem Gunnar ræðir um í grein sinni einnig litið á sig sem framvarðarsveit — í bók- menntum og listum sem flestum öðrum efnum. Hættur fasílítetsins Tómas Guðmundsson mælti tvímælalaust fyrir munn margra þegar hann skýrði nýjungagirni ungu skáldanna fyrir sjálfum sér og öðrum með því að þau réðu einfaldlega ekki við hefðbundið ljóðform: „Menn, sem finna hjá sér köllun til að yrkja, en brestur þrek til að gera sér lögmál ljóðformsins undirgefið, rísa gegn því og fá jafnvel hatur á því.“123 Skýring Tómasar fellur bersýnilega undir reglu Menckens: Við öllum flóknum spurningum eru til einföld, auðskilin, röng svör — og henni var mótmælt með þeim gildu rökum, meðal annars, að hið nýja ljóðform væri berskjaldaðra og því að ýmsu leyti erfiðara en hið hefðbundna; það þyrfti að standa algjörlega á eigin fótum. En hinu er ekki að leyna að frá upphafi ljóðbyltingarinnar í 122 Þegar farið er í saumana á þessum tímum og þeirri kynslóð skálda sem nefnd hafa verið ‚atómskáld‘ kemur glöggt í ljós hvað það heiti er varasamt. Rétt eins og þar hafi verið á ferðinni harla einsleitur hópur og ‚atómljóðin‘ eigi öll heima í sömu skjóðu. Bókmenntasögulega er það vitaskuld rétt að þau koma fram um sama leyti og eiga á margan hátt samleið, en sem skáld eru þau fjarska ólík og eiga sér ólíka fagurfræði og heimspeki. Hæpið er að þau eigi sér sameiginlega ‚skrift‘ (écri- ture) í skilningi Barthes. 123 Morgunblaðið 26. mars 1952.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168

x

Són

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Són
https://timarit.is/publication/1139

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.