Skírnir - 01.04.1999, Blaðsíða 63

SKÍRNIR ÞEGAR ÍSLENDINGAR URÐU FORFEÐUR ÞJÓÐVERJA
57
reyndar að gefa út rit sósíaldemókrata og stóð í sambandi við
einn helsta leiðtoga þeirra, Eduard Bernstein. Hann gekk samt
ekki í flokkinn og samstarf hans við sósíaldemókrata varð ekki
annað en millibilsástand til fáeinna ára.
Þýskir nýrómantíkerar trúðu, eins og fyrirrennarar þeirra á
nítjándu öld, að til væri þjóðarsál sem erfðist lítið breytt frá kyn-
slóð til kynslóðar, hana væri hægt að bæla niður en ekki deyða. I
upphafi hlaut þessi sál að hafa notið sín, síðan hefðu framandi
menningarstraumar, svo sem latneskir og franskir, yfirgnæft hana
og bælt og nú blundaði hún að mestu. Því væri nauðsynlegt að
leita upprunans aftur í forneskju og bergja af brunni þeirra krafta
sem lægju í blóðinu en aðeins þyrfti að uppgötva og endurlífga.
Meðfram þjóðarsálinni var hugmyndin um kynþáttarsálina (Geist
der Rasse) að ryðja sér til rúms, en hún varð eitt af lykilhugtök-
um Thule-ritraðarinnar.
Nýrómantíkin plægði jörðina fyrir Thule en ekki er fullljóst
hvað tendraði áhuga Diederichs öðru fremur. Bent hefur verið á
brautryðjendahlutverk Arthurs Bonus, guðfræðings og uppgjafa-
prests og áhugamanns um germanska fortíð.16 Þeim Diederichs
var vel til vina og gekkst forleggjarinn við að eiga Bonus mikið að
þakka í trúarlegum efnum. Fáeinum árum áður en Thule var
hleypt af stokkunum hafði Bonus þýtt og gefið út kafla úr Islend-
ingasögum handa almenningi undir nafninu Islendingabók. Safn
forngermanskra bœnda- og konungasagnaJ7 Viðtökur Islend-
ingabókar virtust lofa góðu en Bonus sinnti sögunum lítið eftir
það enda önnum kafinn við að endurtúlka kristindóminn og boða
siðbót í þýskum og germönskum anda.
Ætla má að Diederichs hafi ennfremur sótt hvatningu norður
á bóginn. Á ferðum sínum í Danmörku á fyrsta áratugi aldarinnar
16 Zernack: Geschichten aus Thule, s. 11. Sbr. Arthur Bonus: Zur Germanisier-
ung des Christentums. Zur religiösen Krisis 1. Jena 1911.
17 Arthur Bonus: Isldnderbuch. Sammlung altgermanischer Bauern- und
Königsgeschichten I-III. Mtinchen 1907. Verkið inniheldur kafla úr mörgum
sögum en enga þeirra í fullri lengd. Sbr. nánar Arthúr Björgvin Bollason:
Ljóshœrða villidýrið, s. 55-57. Bonus er ekki bara útgefandi Islanderhuch, eins
og Arthúr titlar hann, heldur einnig þýðandi. í viðauka þriðja bindis eru þrír
Islendingaþættir í þýðingum Andreasar Heusler.