Skírnir - 01.04.1999, Page 205

SKÍRNIR
ENDURSKOÐUÐ ENDURSKOÐUN
199
hélt þá aftur af svo bráðri Evrópustefnu. Ekki voru því sett veru-
leg spurningarmerki við efnahagslega þjóðernisstefnu fyrr en
komið var fram undir 1970. Efnahagslegt sjálfstæði og sjálfsbjörg
að vissu marki voru keppikefli í sjálfu sér, sátt var um að hafa
innflutningsvernd á landbúnaðar- og iðnaðarvörum, vinna skyldi
úr íslenskum auðlindum hér heima, reka gjaldeyrissparandi iðnað
fyrir heimamarkað o.s.frv.
Borgarastéttin gerist óþjóðleg
Þjóðernishyggja hentaði ríkjandi öflum innan íslenskrar borgara-
stéttar fram yfir 1970. Meðan svo var kom það af sjálfu sér að
Islandssagan gegndi því hlutverki að styrkja samstöðu og sjálfs-
vitund íslendinga. Segja má að eftirspurn hafi verið eftir þjóðern-
issinnaðri sögutúlkun hjá ráðandi stjórnmálaöflum. Síðan þá hafa
stórmál, eins og erlend stóriðja og innganga í EFTA, EES og
ESB, reynt á staðfestu og þanþol þjóðernishyggjunnar. Pólitísk
sókn nýfrjálshyggjunnar upp úr 1980, hnattvæðing kapítalismans,
og Evrópusamruninn sem hluti af henni, hafa leitt frjálshyggju og
„alþjóðasinna“ til öndvegis í íslenskum stjórnmálum, m.a. í Al-
þýðuflokki og Framsóknarflokki. Auðvaldið afnemur þjóðlega
efnahagsstefnu skref fyrir skref. EES-aðildin var stórt skref. Nú
er aðeins spurt um hve hátt skal verðleggja yfirráðin yfir land-
helginni til að taka megi næsta skref. Hagsmunir LIU mæla enn
gegn fullri aðild að ESB. Verslunarráð og VSI hafa tekið stefnu á
fulla aðild, Halldór Ásgrímsson rær greinilega í sömu átt. ASI-
forystan studdi EES-aðildina á sínum tíma svo ekki þarf að undra
að hún virðist nú ætla að styðja næsta skref, fulla aðild. Hinir
bleiku kratar allra flokka hafa gengið markaðshyggjunni og al-
þjóðavæðingunni á hönd.
Aðlögunartíma íslensks iðnaðar að EFTA lauk í ársbyrjun
1980. Síðan þá hefur íslenskur framleiðsluiðnaður dregist saman
jafnt og þétt. Það helsta sem nú kemur í staðinn er erlend stóriðja.
Hún færir nú vaxandi hluta af efnahagslegu forræði þjóðarinnar
út úr landinu, og hún kemur að litlum notum við uppbyggingu ís-
lensks iðnaðar. Hættan á að landið verði aftur fyrst og fremst hrá-