Jón á Bægisá - 01.10.2009, Qupperneq 92

Ólafur Bjarni Halldórsson
Almennt verður vart annað sagt en að þessi þýðing sé skáldlega og vel
hönnuð. Þýðandi notar ljóðstafi (stuðla) til að gera textann ljóðrænni. Þess
vegna notar hann t.d. sögnina að drekkja í fyrstu línu í stað t.d. sökkva
sem væri bókstaflegri þýðing. Af sömu ástæðu notar hann sögnina að farga
í annari línu. Þýðandi bætir bláum stjörnuhimni inn í lýsinguna og fer
ekki illa á því. Þeirri rómantísku mynd sem dregin er upp af samspili him-
ins og brúðkaupsnætur er skilað vel í þýðingu.
Síðar í íyrsta þætti segir frá ráðagerð Lísanders og Hermíu um flótta
undan hörðum feðralögum Aþenu, sem veittu föður hennar vald til að
meina þeim að giftast. Lýsandar leggur á ráðin:
There gentle Hermia, may I marry thee;
And to that place the sharp Athenian law
Cannot pursue us. If thou lovest me then,
Steal forth thy father's house to-morrow night;
And in the wood, a league without the town,
þar get ég lcvænzt þér, hjartans Hermía,
og harðneskjan í lögum Aþeninga
nær ekki þangað; ef þú elskar mig,
þá farðu hljótt að heiman annað kvöld
rakleitt inn í skóginn röst frá vorri borg
Hér tekst þýðanda vel að fylgja merkingu frumtexta og hrynjandi þar sem
hann fylgir að mestu atkvæðafjölda lína frumtextans. I þriðju línu hefði
að skaðlausu mátt nota sögnina að lœðast í boðhætti (Leðstu) í stað að fara
(farðu) þar sem hún er nær merkingu frumtextans. Orðið röster skemmtileg
þýðing á orðinu league sem er gott dæmi um áhrifajafngildi, en jafn fráleitt
dæmi um formlegt jafngildi. Röst er 12 km en league er þrjár enskar mílur
eða 4,8 km. Fyrr í textanum er talað um að flóttaleiðin sé „seven leagues
from Athens", sem er 33,6 km en í þýðingunni „sjö rastir utan Aþenu"
er vegalengdin 84 km! Þýðandinn hefur því viljað koma elskendunum í
töluvert meiri fjarlægð frá ógnandi feðraveldinu en Shakespeare!
Þegar Lísander hefur þannig lagt upp áætlun hvar þau eigi að mætast
í skóginum, þá svarar Hermía:
My good Lysander!
I swear to thee by Cupid 's strongest bow,
By his best arrow with the golden head,
By the simplicity of Venus' doves
By that which knitteth souls and prospers loves,
And by that fire which burn'd the Carthage queen
Ó, bezti Lísander!
Það sver ég þér við Amors bjarta boga,
við örvar hans með odd úr rauðagulli,
Venusar dyggu dúfur, allt sem laðar
draumlynda sál, og vekur ástir glaðar,
þann eld, sem drottning Karþagóar kenndi
Hér kemur goðafræði Rómverja við sögu og tenging hennar við ástina.
Á íslandi er Cupid jafn lítt þekktur eins og Amor er Bretum, þó í báðum
tilfellum sé um að ræða ástarguð Rómverja. Þó koma fyrir í ensku orðin
„amourous“>ásthneigður, „amour“>ástarsamband og „amorpatriae" (úr
90
á fSayröá - Tímarit um þýðingar nr. 13 / 2009