Saga - 2012, Qupperneq 70

ratúr.109 Svo virðist sem skipuleggjendur þingsins hafi sjálfir tekið
upp á því að veifa bláhvíta fánanum. Minna má á að dönsk stjórn-
völd viðurkenndu auðvitað ekki annan fána á Íslandi en Dannebrog
allt til ársins 1915. Þetta sýnir glöggt hve langt forystukonur IWSA
voru tilbúnar að ganga fyrir fulltrúa sína.
Ekki er að sjá að eftirmál hafi orðið af þessu „fánamáli“ í Stokk -
hólmi árið 1911, en atburðurinn er hugsanlega fyrsta fánasjálfstæðis -
yfirlýsing Íslendinga á erlendri grund. Hann hefur hins vegar ekki
ratað í sögubækur og öðlast þar sess líkt og „fánamálið“ 1913, þegar
ungur maður reri út á Reykjavíkurhöfn á litlum bát með bláhvíta
fánann í afturstafni, þann sem þegar í stað var gerður upptækur af
dönskum varðskipum.
Meiri sæmd í Búdapest
Næsta þing IWSA sem íslenskir fulltrúar sóttu var þingið í Búdapest
sumarið 1913. Þá veitti ráðherrann, Hannes Hafstein, Bríeti 1000
króna styrk og varð hún þar með n.k. sendifulltrúi Íslands á þing inu.
Styrkurinn, sem var harðlega gagnrýndur í nokkrum Reykja víkur -
blaðanna, var svo ríflegur að Bríet bauð Laufeyju með sér.
Þingið í Búdapest þótti bera af flestum þingum IWSA, bæði fyrr
og síðar. Við setninguna gáfu 2800 manns sig fram og síðustu dag-
ana var sagt að þátttakendur væru orðnir um 4000. Flestir voru þó
áhorfendur eða heiðursgestir, því fulltrúar með atkvæðisrétt voru
aðeins um 500. Fjöldinn sýnir að kosningarétturinn var orðinn
áhuga mál margra. Nýsjálenskar konur fengu réttinn þegar árið
1893, konur í Finnlandi voru komnar með hann árið 1906 en norsk-
ar konur öðluðust hann að hluta 1907 og að fullu 1913. Mörgum
sýndist að baráttan væri því sem næst unnin og aðeins tímaspurs-
mál hvenær heimsbyggðin léti undan hinum háværu kröfum
kvenna um lýðræðisleg réttindi á við karlmenn. Mörg lönd sendu
opinbera fulltrúa á þingið. Þannig var málstaðurinn greinilega ekki
lengur utangarðs heldur kominn ofarlega á dagskrá hjá almenningi
og mörgum ráðamönnum álfunnar.
Frásögn af þinginu og ferðalögum til og frá þingstað birtist í
Kvennablaðinu í sex hlutum.110 Gleði Bríetar yfir þinghaldinu, sam-
auður styrkársdóttir70
109 Lbs. Án safnmarks. Bríet Bjarnhéðinsdóttir til Laufeyjar Valdimarsdóttur 21.
maí 1911.
110 Kvennablaðið 19. árg. 6–10. tbl. 1913.
Saga vor 2012_Saga haust 2004 - NOTA 10.5.2012 12:39 Page 70