Saga - 2012, Síða 73

Upphefðin kemur að utan …
Bandaríski sagnfræðingurinn Leila J. Rupp bendir á að gildi alþjóða -
samtaka kvenna hafi ekki aðeins falist í baráttunni fyrir sameigin-
legum málstað.116 Hinn félagslegi þáttur gat haft mikla þýðingu
fyrir einstaklingana, og sú viðurkenning sem þeim var sýnd innan
alþjóðasamtakanna skipti sumar konurnar ákaflega miklu máli.
Saga Bríetar Bjarnhéðinsdóttur rennir frekari stoðum undir þetta.
Bríet kunni mjög vel að meta þá athygli sem hún naut á alþjóðavett-
vangi. Árið 1911 skrifaði hún dóttur sinni Laufeyju fyrir fundinn í
Stokkhólmi, sem Laufey átti að sækja, og sagði þá m.a.: „Vertu
óhrædd. Alt gengur vel. Það er alt öðru vísi fólk þarna en kven -
þjóðin í Reykjavík.“117 Síðar minntist hún einnig á þetta í bréfi til
Laufeyjar með þessum orðum:118
Manstu 1904 þegar eg kom heim fyrir jólin, hvað dauf eg var. Eg hafði
átt svo gott, mætt svo miklu af góðsemi og hlýju. Og það fyrsta sem
mætti mér heima var næsturfrost og kaldi úti, og leiðindi og kaldi eða
eitthvað óþægilegt inni. Mér fannst eg finna sjálfa mig undireins og eg
var laus við landann.
Alþjóðasamvinnan færði einstaklingum upphefð eins og ljóst má
vera af bréfum Bríetar. En hér kom fleira til. Á þessum vettvangi
lærðu konur að koma fram og tala, og fengu æfingu í framandi
tungumálum, bæði töluðu og rituðu máli. Þær lærðu einnig að
skrifa skýrslur og skipuleggja ferðalög og fundi. Af nokkrum bréf-
um Bríetar til Laufeyjar má ráða að Bríet var hér eins og fiskur í
vatni. Hún gaf Laufeyju ráð um hvernig hún ætti að tala í stórum sal
og hvernig hún gæti mýkt röddina fyrir fundinn í Stokkhólmi árið
1911.119 Laufey fékk einnig að heyra hvernig hún ætti að bera sig, en
ef hún yrði í vanda gæti hún látið frú Münter ráðleggja sér í öllum
„etekettespursmálum“.120
„mér fannst eg finna sjálfa mig …“ 73
116 Leila J. Rupp, Worlds of Women. The Making of an International Women’s Move -
ment.
117 Lbs. Án safnmarks. Bríet Bjarnhéðinsdóttir til Laufeyjar Valdimarsdóttur 21.
maí 1911.
118 Lbs. Án safnmarks. Bríet Bjarnhéðinsdóttir til Laufeyjar Valdimarsdóttur 13.
apríl 1913.
119 Lbs. Án safnmarks. Bríet Bjarnhéðinsdóttir til Laufeyjar Valdimarsdóttur 11.
maí 1911.
120 Lbs. Án safnmarks. Bríet Bjarnhéðinsdóttir til Laufeyjar Valdimarsdóttur 27.
maí 1911.
Saga vor 2012_Saga haust 2004 - NOTA 10.5.2012 12:39 Page 73