Saga - 2012, Side 96

sýslu, Húnavatnssýslu, Þingeyjarsýslu og báðum Múlasýslum. Fá ein
ár vantar í Gullbringu- og Kjósarsýslu, Mýrasýslu og Barða strandar -
sýslu, en áratug eða svo í Árnessýslu, Ísafjarðarsýslu og Eyjafjarðar -
sýslu. Mest vantar í Snæfellsnessýslu, árin 1801–1806 og 1869–1895,
en næstflest ár í Dalasýslu, 1805–1818, 1838–1846, 1862–1867 og 1895–
1900.56 Skipti fóru ýmist fram á heimili hins látna eða á heimili sýslu-
manns. Samræmdar verklagsreglur voru ekki til og sýslumenn gerðu
það sem þeim þótti hagfelldast. Á fyrri hluta aldarinnar var algengt
að þeir afrituðu dánarbúsuppskriftir í skiptabækurnar. Eftir miðja
öldina voru yfirleitt bara skiptin færð til bókar og niðurstaða mats á
dánarbúinu þá tilgreind, stundum þó þannig að lóðseðlar erfingja
fylgja. Eins er þess getið ef erfðaskrá lá fyrir, sem var fátítt.
Tafla 1. Fjöldi arfaskipta eftir áratugum og kynjum
Áratugur Konur Karlar Samtals Konur í %
1741–1750 16 36 52 31
1751–1760 28 83 111 25
1761–1770 42 94 136 31
1771–1780 82 122 204 40
1781–1790 157 326 483 33
1791–1800 214 351 565 38
1801–1810 455 699 1154 39
1811–1820 647 998 1645 39
1821–1830 852 1186 2038 42
1831–1840 1263 1751 3014 42
1841–1850 1702 2198 3900 44
1851–1860 1084 1929 3013 36
1861–1870 1142 1993 3135 36
1871–1880 738 1244 1982 37
1881–1890 476 1065 1541 31
1891–1900 421 1124 1545 27
Samtals 9319 15199 24518 38
Heimildir: Allar varðveittar skiptabækur og uppskriftabækur en dánarbúakassar
þar sem bækur eru ekki til.
már jónsson96
56 Sjá einstakar sýslur í Skrá um skjalasöfn sýslumanna og sveitarstjórna. Fjögur bindi
(Reykjavík: Þjóðskjalasafn Íslands 1973). Söfn þessi hafa nú verið endurflokkuð
og nýtt tilvísanakerfi hannað, ekki hnökralaust. Það er notað hér.
Saga vor 2012_Saga haust 2004 - NOTA 10.5.2012 12:40 Page 96