Saga - 2012, Síða 236

ar nokkuð annað. Af þeim sökum telur hún líklegra að barnleysi þeirra
hjóna hafi stafað af aldri Ingibjargar við giftingu (hún var fertug) en að rekja
megi það til afleiðinga veikindanna (bls. 89) og slær þannig á allar vanga-
veltur um að lauslæti Jóns hafi komið í veg fyrir að þau Ingibjörg eignuðust
afkomendur. Margréti er líka í mun að „fegra“ Ingibjörgu í hugum okkar í
bókstaflegri merkingu. Það er eins og myndin af Ingibjörgu, þar sem hún
„situr við hlið eiginmanns síns, glæsimennisins Jóns Sigurðssonar, nýflutt
til Hafnar árið 1845, þreytuleg og niðurdregin á svip“ hafi fest í hugum
Íslendinga, segir Margrét — og því vill hún breyta. Var Ingibjörg ekki frem-
ur „konan geðþekka og unglega á mynd sem tekin var um líkt leyti“, spyr
hún, og enginn vafi er eftir lestur bókarinnar hvernig höfundurinn vill að
við sjáum fyrir okkur eiginkonu forsetans (bls. 7).
Ingibjörg er kærkomin viðbót við það safn rita sem við höfum um þau
hjón Ingibjörgu Einarsdóttur og Jón Sigurðsson, líf þeirra og störf. Bókin er
skrifuð af næmi og virðingu fyrir viðfangs efninu og hvílir á viðamikilli og
hugvitsamlegri rannsókn á heimildum; við erum því miklu nær um það
hver Ingibjörg Einarsdóttir var eftir lestur bókarinnar. Dálítið gagn rýnni —
og kynjasögulegri — nálgun á sögu þeirra hjóna, sam band þeirra og þá ver-
öld sem þau lifðu í, hefði styrkt bókina, held ég, því að við lifum jú á tímum
van helgunar. Ef eitthvað má læra af afmælisári Jóns Sigurðs sonar er það
einmitt það að erfitt getur reynst að halda lífi í vammlausum hetjum. Þannig
er eins og drykkjumaðurinn og listaskáldið Jónas Hallgrímsson hafi enst
betur í minningum þjóðar innar en sjálfstæðis hetjan mikla, þótt hvergi hafi
skugga borið á virðinguna fyrir skoðunum Jóns Sigurðssonar eða bar áttu -
málum.
Guðmundur Hálfdanarson
ritdómar236
Saga vor 2012_Saga haust 2004 - NOTA 10.5.2012 12:40 Page 236