Breiðfirðingur - 01.04.1950, Blaðsíða 42

40
BREIÐFIBÐIN GUR
sjávarútvegi og landbúnaði verðmeiri. Svo og annar iðnaður, er
sér þjóðinni fyrir margskonar efnivörum, sambærilegum að gæð-
um og verði við innfluttar vörur. Þróun slíkra iðngreina ber að
fagna eigi síður en framförum þeim, er orðið hafa í útvegsmálum
og hjá landbúnaði.
II. NAUÐSYN BYGGÐARAUKNINGAR.
Það voru í árslok 1949 rúmleg’a 6200 búendur á lögbýlisjörð-
nm í sveit á öllu landinu. Á tímabilinu 1940 til 1949 féllu úr ábúð
3Þ2 jarðir. Á sama árabili voru byggð 159 nýbýli, svo að fækkun
byggðra jarða nemur 143 á þessum árum. Það er svo komið nú,
að fólkstalan á sveitaheimilum er alveg komin í lágmark, svo
að möguleikar séu til að reka búin, jafnvel þó sú tæknihjálp hafi
komið til við reksturinn sem áunnizt hefur á síðustu áratugum.
í öðru lagi þá hefur í ýmsum sveitum búendafækkunin verið mjög
tilfinnanleg.
Breytingarnar, sem orðið hafa um þetta á síðustu áratugum eru
þannig að í ýmsum sveitum þéttist byggðin, en í öðrum eykst
strjálbýlið við fjölgun eyðijarðanna. Þetta munu margir líta á
sem eðlilega og æskilega þróun, að byggðin þéttist þar sem skil-
yrðin eru bezt, en þar sem búrekstursskilyrðin eru lakari, og
benda á, að fólkið sjálft velji hér réttu leiðina. Það er rétt að
vissu leyti, en er þó ekki án undantekninga.
' Til þess að dreifbýlið við sama ræktunarstig, afurðamagn og
tækni í búrekstri, gefi sama fjárhagslega árangur, verður þjóð-
félagið meira fram að leggja til þess að þeir, sem þar búa njóti
hinna sömu menningarþæginda og þeir sem búa í meira nábýli.
Vegirnir, sem leggja þarf, verða lengri, brýrnar á ánum fleiri,
síma- og rafmagnslínur kosta meira í dreifbýli en nábýli og fleira
mætti telja þéttbýlinu til gildis í þessu sambandi. En svo koma
önnur atriði til greina. Það skal viðurkennt að mjög víða hefur
samdráttur byggðarinnar orðið með þeim hætti, að heiða- og af-
dalajarðir svo og harðbýlar útnesja jarðir hafa farið í auðn. Þeg-
ar aðeins er litið á málið frá þröngu sjónarmiði einstaklingsins, má