Tímarit Máls og menningar - 01.06.2010, Blaðsíða 78

Á r m a n n J a k o b s s o n
78 TMM 2010 · 2
eru ekki háir í lofti eða ofan við sjóndeildarhring lítilla barna. En ef til
vill skipti líka máli að brunahanar eru gagnlegir og hógværir. Án þeirra
yrði eldurinn ekki slökktur. Því grunar mig stundum að það séu rökleg
vensl milli þessara tveggja ólíku minninga, brunahananna og eldsins í
næsta húsi.
Núna löngu seinna er ég talsvert eldhræddur.
2
Eins og ég hef formað þessa fyrstu minningu er ég forvitinn frekar en
hræddur. Eiginlega nánast hlutlaus áhorfandi sem virðir kuldalega fyrir
sér ósköpin hinum megin við götuna. Kannski varð ég hræddur og gat
ekki sofið þetta kvöld. Getur verið að ég muni þetta einmitt þess vegna?
En í því tilviki hef ég snemma hreinsað óttann úr þessari minningu.
Hann beið Holtaborgar.
Elsta óttaminningin mín er frá leikskólanum. Ég var fimm ára. Bróðir
minn var veikur og ég aleinn úti að leika mér á Holtaborg. Veður var
napurt og þrjú nafntoguðustu hrekkjusvín rauðu deildarinnar buðust
til að setja upp Kardimommubæinn með mig í hlutverki Bastíans
bæjarfógeta en þeir upplagðir í hlutverk ræningjanna sem ég ætti þá að
handtaka.
Ég tók þessu boðinu því að ég skildi ekki þá að hrekkjusvín leika öll
leikrit eftir eigin handriti. Í þessari leikgerð sneru ræningjarnir þrír
taflinu við og lokuðu Bastían bæjarfógeta inni í litlum kofa.
Þá var ég hræddur við hrekkjusvín. Núna hræðist ég iðnaðarfélags-
stjórann í Hans klaufa, þann sem er verstur af því hann er skilnings-
laus.
Annarrar ættar og líklega síður frumstæður var tilvistarótti fimm ára
barnsins. Ég lá undir sænginni minni í Álfheimum og hugsaði: Ætli ég
verði sami maður þegar ég verð fullorðinn? Ætli ég muni þá hvernig er
að vera fimm ára?
Ég einsetti mér að muna þessa stund og það tókst. En mistókst samt
því að ég man aðeins óljóst hvernig er að vera fimm ára. Og þekki aðeins
líffræðilega rétta svarið við því hvort ég sé sá sami og þá. Það gæti verið
sálfræðilega rangt. Núna hef ég breyst í mann sem sér ekki brunahana.
Þannig deyr maðurinn þó hann lifi.