Tímarit Máls og menningar - 01.02.2015, Qupperneq 100

Á r n i B l a n d o n E i n a r s s o n
100 TMM 2015 · 1
11 Fødselsdagsbrev, endurort af Arne Ruste. Tiden Norsk Forlag, 1998.
12 Brev på födselsdagen, þýdd úr ensku af Ole Hessler. Natur och kultur, 1999.
13 Fødselsdagsbreve, á dönsku með Pia Juul. Gyldendal, 1999.
14 Börn Ted Hughes og Sylviu Plath Hughes.
15 Undirstrikanirnar eru mínar. Fyrst minnst er á prentvillur; meira að segja í amerísku útgáf-
unni af Birthday Letters (útg.: Farrar Straus Gioroux, New York, 1998) er ein villa. Á bls. 152 (í
„The Bee God“) stendur ,A lone bee liked a blind arrow‘. (,Liked‘ í stað ,like‘).
16 Bls. 153. Línurnar eru svona: ,You saw blunt fingers, blood in the cuticles, / clamped round a
blue mug.‘ (bls. 145). Ekkert er þarna minnst á alkóhól krús.
17 Ljóðið er tæplega þrjár blaðsíður að lengd; á þriðju blaðsíðunni eru þessar línur: ,The sea
moved near, stunned after the rain. / Unperforming. Above it / The blue-black heap of the West
collapsed slowly, / Comfortless as a cold iron stove / standing among dead cinders / in some
roofless ruin. […]/‘. (Bls. 156).
18 Bls. 164
19 Bls. 159
20 Bls. 161
21 Tæt, tett, tätt.
22 ,The house made newly precious to me / By your last lonely weeks there, and your crying. / But
sweet with cleanliness, / Tight as a plush-lined casket / In a safe / In the December dusk. […]/.‘
23 ,England was so filthy. Only the sea / Could [scour it. Your ocean salts would] scour you.‘ (Bls.
154; yfirstrikuðu orðin eru yfirstrikuð af mér til að benda á hvað hefur dottið út í þýðingunni).
24 Ég hef ekki gert neina nákvæma úttekt á skandinavísku þýðingunum á Birthday Letters.
Dæmin sem ég hef tínt til hér rakst ég á fyrir tilviljun þegar ég var að vinna að þeim hluta sem
ég þýddi af Afmælisbréfum. Til dæmis hef ég ekki lesið skandinavísku þýðingarnar á þeim 37
ljóðum í verkinu sem Hallberg þýddi.
25 Bls. 24
26 Bls. 34
27 Bls. 30
28 Bls. 32
29 Bls. 24
30 Lítum á hvernig Ted Hughes dæmdi þýðingar: ,Hollander’s translation is very good, fresh on
every page, and occasionally achieves the luminosity of an original work. He catches the bleak,
hard note more convincingly than any other Saga translator that I’ve read. Wherever you
open the book, the life grips you and you read on, which is more than can be said for the long
undisplaced translation by Laing.‘ A Hero‘s History. „New York Review of Books“, 31 December
1964. Af alnetinu, 28. janúar 2014: http://www.nybooks.com/articles/archives/1964/ dec/31/a-
heros-history/?insrc=toc
31 Hallberg Hallmundsson fæddist í torfbæ á Suðurlandi; bærinn hét BRÚ, en þaðan kemur
nafnið á útgáfufélagi Hallbergs þar sem hann byggði brýr á milli Íslands, Ameríku, Bretlands,
Spánar og Skandinavíu með ljóðaþýðingum sínum.
32 Hallberg þýddi meðal annars leikritið Inúk eftir Harald Ólafsson á ensku. Og eins og fram
hefur komið þýddi hann einnig ljóðaleikrit Sylviu Plath Þrjár konur.
33 Á myndunum fremst í þessari grein má einnig sjá að báðir þessir menn voru með mjög ákveð-
inn, örlítið samanbitinn munnsvip. Ástæðan fyrir því að augnsvipur Hallbergs er svo lifandi
á myndinni skýrist af því að þegar myndin var tekin, var hann í sínu uppáhalds íslensk-írska
ástandi: örlítið hreifur.
34 May Hallmundsson var bókmennta-, lista- og menningarsögukennari við ýmsa háskóla í New
York borg.
35 Ég hvatti Hallberg til að þýða ljóð Sylviu Plath þegar ég var í framhaldsnámi við New York
háskólann (NYU) á Senior Fulbright styrk. Hallberg hóf þýðingar á ljóðum Ted Huges að eigin
frumkvæði í „útlegð“ sinni í New York borg, þar sem hann bjó skammt frá NYU, en sú útlegð
varði hálfa ævi hans (40 ár). Eftir að eiginkona hans dó flutti hann til Íslands og bjó síðustu tíu
árin í Reykjavík og hóf þar þýðingar á ljóðunum í Birthday Letters; en veikindi hans stöðvuðu
þá vinnu. Snilldar þýðingar hans á 37 ljóðum í bókinni hefðu getað setið föst í tölvunni hans, ef
hinir 27 erfingjar hans hefðu ekki ákveðið að standa straum af prentkostnaði við Afmælisbréfin.