Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.10.2016, Blaðsíða 75

Tímarit Máls og menningar - 01.10.2016, Blaðsíða 75
Ú t l e g ð a r s t e f n æ r o g f j æ r : A r f u r L a u r u o g G u t t o r m s TMM 2016 · 3 75 það að verja frelsi hins almenna borgara , heldur að bæta einokunarstöðu hinna fáu útvöldu í viðskiptaheiminum. (418)12 Útsýnið á Víðivöllum Ólíkt Lauru fær Guttormur ekki eirðarleysið í sig með móðurmjólkinni, hann er ekki alinn upp á endalausri gandreið um sléttur Ameríku. Hann er með fast land undir fótum; sína Víðivelli, þar sem Íslendingafljótið streymir endalaust áfram við túnfótinn. Foreldrar hans, þau Jón Guttormsson frá Arnheiðarstöðum í Valþjófsstaðarsókn í Norður-Múlasýslu og Pálína Ketils- dóttir frá Mjóanesi í Vallnahreppi í Suður-Múlasýslu, nema land skömmu eftir komuna til Manitóba, eða árið 1876, og stunda búskap á jörð sinni Víði- völlum til æviloka. Og þar ólst Guttormur upp. Samt er óþarfi að vanmeta tilvistarskilyrðin sem fylla sjónmál barnsins. Fjölskylda Guttorms býr við fremur þröngan kost. Þar við bætist óslökkvandi heimþrá Pálínu, móður hans, sem Gutt- ormur gerir eftirminnileg skil í einum kafla bókarinnar Foreldrar mínir. Endurminningar nokkurra Íslendinga vestanhafs.13 Móðir hans deyr þegar hann er níu ára og nokkrum árum síðar deyr faðir hans. Og hver er tilvistar- skynjunin? Á sama hátt og kirkjugarður við sjávarströndina flæðir inn í sjónmál þess sem horfir út á haf, má sjá hvernig útsýnið á Víðivöllum og rót- laust ríkidæmi tungumáls foreldranna heldur honum föngnum fyrir lífstíð. Ef marka má ljóð hans og sögur, sækir hann óspart í brunn þessarar til- vistarskynjunar, ekki síst í módernískum leikritunum sínum. Því hver er sjóndeildarhringurinn í leikriti á borð við „Hringinn“? Svo er að sjá sem Guttormur dragi þar enn myrkari útlínur í hlutskipti fjölskyldu á sléttum Norður-Ameríku en þær sem Laura játar í æviminningum sínum, en hér er eitt brot úr leikritinu: FAÐIRINN: Það eru stöðugar jarðarfarir í skóginum. Vindurinn hristir fönn af trjánum. ELDRI SVEINNINN: Trén, sem standa, leggja til líkblæjurnar fyrir þau, sem eru fallin. FAÐIRINN: Þau fúna þar sem þau falla. YNGRI SVEINNINN: Heyriði ekki glym úti í skógi, glym eins og í dimmum klukkum? ELDRI SVEINNINN: Það heyrist drungalegt glamur þegar elgsdýrin slá hornunum við trén. FAÐIRINN: Það er oft hringt við jarðarfarir. ELDRI SVEINNINN: Við heyrum tómar villiraddir. (205) Móðirin á einnig eftir að birtast í skóginum, hún sem skilur önnur börn sín eftir heima í þeirri trú að hún muni finna manninn sinn og syni og að þau geti snúið aftur heim. Þegar hér er komið við sögu hafa skógarúlfarnir runnið á lyktina og …
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.