Tímarit Máls og menningar - 01.10.2016, Qupperneq 91

TMM 2016 · 3 91
Joachim B. Schmidt
Fuglarnir í rjáfrinu
Þýðing: Bjarni Jónsson
Árla morguns, þegar ég geng út á veröndina, kemur maríuerlan skoppandi.
Hún er mikill ofurhugi, situr aldrei kyrr en stjáklar fram og aftur, tyllir
sér á girðinguna og hoppar svo niður á hlaðið, rétt eins og gúmmíboltinn
sem dótturdóttir mín á. Skyndilega þýtur hún fáeina metra í loft upp, líkt
og til þess að færa sönnur á flughæfni sína; flugið líkist þó fremur skoppi
og skömmu síðar lendir hún á veröndinni fyrir framan mig og lítur mig
hornauga.
Fuglarnir hafa hreiðrað um sig uppi undir rjáfrinu, innst í skúrnum. Sama
par og dvalið hefur sumarlangt hér á bænum síðustu árin. Kvenfuglinn er
forvitinn. Heilsar mér á hverjum morgni. Ég kalla til hennar: góðan daginn,
vinan, hvernig hefurðu það? Stundum finnst mér eins og hún svari, en ég
skil hana auðvitað ekki. Sumir myndu segja að hún væri bara í leit að æti,
en ég hef reynt að gefa henni matarleifar: brauðmola, eplabita, meira að segja
kökumylsnu. Hún virðir matinn fyrir sér, kroppar stundum í brauðið, en ég
er ekki viss um að hún sé svöng.
Ef eplabitar eru í boði, kemur skógarþrösturinn stundum aðvífandi. Hann
er stærri en maríuerlan og ekki alveg jafn frakkur. Hann er varkár, nælir sér
ekki í bitana fyrr en ég er kominn heim að skúrnum, lætur sig svo hverfa
undireins. Þetta er einn af farfuglunum sem sækja Ísland heim á hverju
sumri. Hann unir sér vel í trjánum sem afi minn og móðir gróðursettu
umhverfis bæinn fyrir fimmtíu árum.
Þú veltir því sjálfsagt fyrir þér hvers vegna faðir minn hafi ekki gróðursett
tré. Á því er einföld skýring: faðir minn er í raun og veru ekki til. Ég er ekki
einu sinni kenndur við hann. Mamma lét skíra mig Jón Haukdal. Ég dreg
þannig nafn mitt af þessum dal og er mjög ánægður með það.
Faðerni mitt er auðvitað á allra vitorði. En ég er ekki bitur út í manninn,
hreint aldeilis ekki. Á sínum tíma hefði óskilgetinn krói svo auðveldlega
eyðilagt fyrir honum starfsferilinn. Hann var af ríku og fínu fólki sem rakti
rætur sínar til Danmerkur, var á sínum tíma yngsti þingmaður landsins og
hamingjusamlega kvæntur maður allt þar til hann lést, fyrir rúmlega áratug.
Móðir mín, kornung og hrífandi, var stofustúlka á heimili hans í Reykjavík.
Ég þarf því víst ekki að útskýra uppruna minn frekar og ástæður þess að
mamma missti vinnuna og flutti aftur heim til foreldra sinni í sveitinni sem