Hugur - 01.01.2014, Blaðsíða 37

Persónan og félagsskapurinn 37
sér lítinn tíma til að skemmta sér og njóta lífsins og helgaði dagana náminu og
Guði. Eftir menntaskólann gekk hann í Glasgow-háskóla þar sem hann stundaði
nám í klassíkum fræðum. Seinasti veturinn í háskólanum hafði mikil áhrif á hann
en sumarið áður hafði hann orðið ástfanginn af Elizabeth Hyde Campbell, sem
kölluð var Betty, yngri systur æskuvinar síns.53 Hún var listmálari.54
Ástin og þær líkamlegu tilfinningar sem henni fylgdu ollu hinum hrein-
trúaða Macmurray miklu hugarangri og hann fór að efast um trú sína og kredd-
ur presbyteríanismans. Hins vegar átti hann erfitt með að snúa baki við trúnni.
Hann ætlaði sér að helga henni líf sitt og halda sem trúboði til Kína og uppfylla
draum föður síns en þá veiktist hann illa og gat ekki farið. Að lokum hafði ástin
vinninginn og Macmurray sagði sig úr trúfélagi sínu en var þó áfram kristinn allt
til æviloka á sínum eigin forsendum en ekki hinnar ströngu trúar foreldra sinna.
Hann útskrifaðist úr Glasgow-háskóla árið 1913 með toppeinkunn og tryggði
sér Snell-námsstyrkinn sem greiddi honum leið inn í Balliol College í Oxford.
Í Balliol nam hann heimspeki af miklum móð undir leiðsögn A. D. Lindsay.
Áherslur námsins í Balliol höfðu mikil áhrif á Macmurray og rímuðu vel við lífs-
speki hans. Þar var lagt upp með frjálslynda kristni sem miðaði að því að breyta
heiminum til betri vegar. Einnig var sósíalísk hugsun einkennandi og lögð áhersla
á að fá nemendur til að leiða hugann að því hvernig hægt væri að gera lífið jafnara
og réttlátara. Þetta voru atriði sem Macmurray átti seinna eftir að innleiða í sína
eigin heimspeki.55
Þegar fyrri heimstyrjöldin braust út árið 1914 var hann sendur í herþjálfun. Árið
1915 var hann svo sendur í skotgrafirnar í Frakklandi þar sem hann átti þrjú erfið
ár. Meðan á stríðinu stóð giftist hann Betty sem var eiginkona hans allt til ævi-
loka. Þau eignuðust engin börn og var barnleysið þeim mikið sorgarefni.56
Stríðið hafði mikil áhrif á Macmurray og áleit hann það vera afleiðingu sjúkrar
skynsemishyggju evrópskrar heimspeki. Þessi hugmynd hans varð grunnurinn að
róttækri gagnrýni hans á evrópska heimspekihefð og var honum hvatning til að
leita að nýjum grundvelli fyrir betri heimspeki.57 Jafnvel má segja að undirliggj-
andi áform með allri heimspeki Macmurrays sé að útrýma stríði.58
Þegar stríðinu lauk sneri Macmurray aftur til Oxford og lauk meistaraprófi
í klassískum fræðum árið 1919. Þar með hafði hann lokið formlegri menntun
sinni og upp úr því hóf hann feril sinn sem atvinnufræðimaður.59 Akademískur
ferill Macmurrays var fjölbreyttur og merkilegur. Fyrst starfaði hann sem lektor
í stjórnmálaheimspeki við Manchester-háskóla í eitt ár. Eftir það bauðst honum
prófessorsstaða við Witwatersrand-háskóla í Suður-Afríku. Hann fluttist þangað
ásamt eiginkonu sinni og starfaði þar sem prófessor í heimspeki í tvö ár. Eftir
dvölina í Suður-Afríku sneri Macmurray aftur til Oxford þar sem hann tók við
53 Costello 2002: 31–39.
54 Hancock (ártal vantar).
55 Costello 2002: 23–59.
56 Costello 2002: 335.
57 Costello 2002: 10, 90–91.
58 Crewdson 2002.
59 Costello 2002: 91.
Hugur 2014-5.indd 37 19/01/2015 15:09:31