Andvari - 01.01.2019, Síða 62

ANDVARI SÉRA PÉTUR SIGURGEIRSSON 61
Þegar þessi orð voru rituð var menntun djákna ekki hafin hér en nokkr-
ir einstaklingar höfðu hlotið menntun erlendis og tekið vígslu hér á
landi eða ytra.246 Sérstöðu í þessum hópi hafði Einar Einarsson (1902–
1993) í Grímsey en Pétur átti mikið frumkvæði að því að hann yrði
vígður djákni til að auka kirkjulega þjónustu og þá ekki síst barnastarf
í einu einangraðasta byggðarlagi landins. Starfaði hann í eyjunni á ár-
unum 1961–1967.247 Einar var ekki djáknamenntaður, svo þarna var
brugðið á ráð sem átti sér nokkur fordæmi hér þegar menn er skorti
prestsmenntun voru eigi að síður prestsvígðir.248 Með þessum hætti er
prestaskortur enn leystur víða í nálægum löndum.
Í framhaldi af fyrrgreindum orðum sínum viðraði Pétur svo þann
draum að djáknanám mætti hefjast við Háskóla Íslands eða jafnvel í
Skálholti.249 Auk þess sem störf djákna hlutu að breikka og efla kirkju-
lega þjónustu áleit Pétur að með tilkomu þeirra mætti draga úr spennu
sem oft fylgdi tvímenningsprestaköllum þegar engin skýr verkaskipt-
ing var milli presta. Pétur taldi þó af eigin reynslu að slík prestaköll
gætu líka boðið upp á hollt og gott samstarf.250 Þegar hann að lokinni
starfsævinni leit um öxl var tekið að örla á breytingum en djáknanám
hafði þá verið tekið upp við Háskóla Íslands. Um það sem áunnist
hafði sagði Pétur:
Ég tel þýðingarmikið hve rík áhersla hefur verið lögð á menntun djákna og
námskeið í leikmannastarfi. Prestarnir hafa alltof víða staðið svo til einir í
kirkjustarfinu þó að organistar og kirkjukórar hafi vissulega bætt mjög úr
því á þessari [þ.e. 20.] öld. Söfnuðurinn sjálfur þarf að taka meira við sér og
reynslan sýnir að menn eru fúsir til að starfa séu þeir kallaðir til.251
Hér ritaði Pétur af langri og farsælli reynslu.
Það var mjög við hæfi og í anda alls ævistarfs Péturs Sigurgeirssonar
að síðasta prestastefnan sem hann kallaði til um leið og hann skilaði
af sér embættinu til eftirmanns síns var helguð safnaðaruppbyggingu.
Þróunarstarf á því sviði hafði verið rauður þráður í öllu starfi hans frá
upphafi prestskaparins á Akureyri. Á níunda áratug 20. aldar ruddi
safnaðaruppbygging í sértækri merkingu og á grundvelli mótaðrar hug-
mynda- og aðferðafræði sér aftur á móti til rúms í kirkjum víða um
heim. Fól hugtakið þá í sér endurskoðun á öllu starfi safnaðanna út frá
aðstæðum í nútíma samfélagi, með sérstakri áherslu á þrjá þætti kirkju-
legs starfs: fræðslu, kærleiksþjónustu og guðsþjónustu.252 Var samþykkt