Úrval - 01.06.1959, Side 54

ÚRVAL
„VÉLDRENGURINN“ JÖI
á daginn, og útblásturspípurn-
ar, sem hann andaði út um.
Hvemig hafði Jói orðið slík
mannvél? Af samtölum við for-
eldra hans komumst við að
raun um, að sú orsakakeðja
hafði byrjað áður en hann
fæddist. Hugklofningur stafar
oft af vanrækslu foreldra, sem
stundum er bundin ófullnægðri
þrá til ástúðar. Jói hafði verið
látinn alveg afskiptalaus.
„Ég vissi aldrei, að ég var
bamshafandi", sagði móðir
hans og átti við, að hún hefði
strax þurrkað Jóa úr vitund
sinni. Fæðing hans, sagði hún
„gerði hvorki til né frá.“ Fað-
ir Jóa, rótlaus liðsmaður í
heimavarnarliðinu á stríðsár-
unum, var jafn óviðbúinn komu
barnsins inn í fjölskylduna.
Þannig er því að vísu varið um
mörg ung hjón. En sem betur
fer breytist viðhorf þeirra
flestra um leið og barnið fæð-
ist. Foreldrar Jóa voru undan-
tekning. „Ég vildi ekki sjá hann
eða hugsa um hann,“ sagði móð-
ir hans. „Ég hafði ekki bein-
línis andúð á honum — mig
langaði bara ekkert til að skipta
mér af honum.“ Fyrstu þrjá
mánuði ævinnar grét Jói „næst-
um alltaf“. Hann var magaveik-
ur, en var miskunnarlaust mat-
aður á fjögurra stunda fresti,
hvemig sem á stóð; aldrei var
hann snertur nema nauðsyn
bæri til og enginn tók hann í
fangið eða lék við hann. Móðir
hans hugsaði eingönguumsjálfa
sig, og drengurinn var einn í
tágarúminu eða leikgrindinni
á daginn. Faðir Jóa fékk von-
brigðum sínum útrás með því að
berja drenginn þegar hann grét
á nóttunni.
En þegar svo föður hans var
skipað að gegna herþjónustu er-
lendis, fór móðir drengsins, sem
þá var orðinn hálfs annars árs,
með hann heim til foreldra sinna.
Gömlu hjónin sáu strax, að það
var orðin ískyggileg breyting á
barninu. Drengurinn hafði ver-
ið sterkur og hraustur, er hann
fæddist, en nú var hann orðinn
veiklulegur og taugaæstur; hann
hafði verið mannblendinn, en fór
nú einförum og var þögull og
fáskiptin. Þegar hann fór að
tala, vildi hann ekki tala við
neinn nema sjálfan sig. Snemma
fékk hann áhuga á vélum, þar
á meðal gamalli rafmagnsviftu,
sem hann gat tekið sundur og
sett saman aftur af undraverðri
leikni.
Þegar við töluðum við móður
Jóa, kom okkur mest á óvart al-
gert áhugaleysi hennar á öllu,
sem viðkom drengnum. Það var
enn eftirtektarverðara en mis-
tökin í uppeldi hans. Hann var
látinn gráta stundum saman af
svengd, því að hún mataði hann
aðeins eftir föstum og ákveðn-
um reglum; hann var strang-
lega vaninn á að hafa aðeins
hægðir á vissum tímum dags,
til að sem minnst óþægindi
væru að honum. Þannig er það
um mörg böm. En fyrir móður
50