Úrval - 01.06.1966, Blaðsíða 49

DÓMURINN YFIR JESÚS
47
Þessir Gyðingasagnaritarar eru sam-
mála um að Pilatus hafi verið hinn
mesti harðjaxl, og ekki látið sér
það fyrir brjósti brenna að beita
valdi, ef því var að skipta. Það er
því harla ólíklegt að hann hafi lát-
ið leiðast af Gyðingaprestunum eða
almúganum í Jerúsalem, og verið
hræddur við að ganga í berhögg við
Gyðinga, ef hann áleit Jesús sak-
lausan. Framkoma Pilatusar við
þessi réttarhöld og aftöku Jesús
brýtur í bága við allt sem við vit-
um um manninn.
En það er ekki einasta það, að
Pilatus komi okkur á óvart, ef frá-
sögn Markúsar væri rétt, heldur er
framkoma hans yfirmáta óskynsam-
leg sem landstjóra.
í stað þess að anza ekki nöldri
Gyðinganna, eins og eðlilegast hefði
verið fyrir hörkukarl eins og Pila-
tus var, ef hann áleit Jesús sak-
lausan, þá grípur hann til mjög ó-
venjulegra ráða til að frelsa Jesús.
Á þessum tíma höfðu Rómverjar
litla ástæðu til að efast um vald sitt
og getu, og hver getur því trúað
því, að harðsvíraður rómverskur
landstjóri fari að grípa til áður ó-
þekktra undanbragða til að frelsa
mann sem hann taldi saklausan frá
Gyðingum, sem Rómverjar þessa
tíma báru vægast ságt takmarkaða
virðingu fyrir.
Markús segir að það hafi verið
venja á páskahátíð Gyðinga, að
rómverski landstjórinn gæfi múgn-
um kost á að velja fanga, sem múg-
urinn óskaði að gefið væri frelsi.
Það finnst engin önnur frásögn
um þessa venju, og er það undar-
legt, þar sem Flavius týndi sam-
viskusamlega til allt það, sem Róm-
verjarnir gerðu vel til Gyðinganna.
En sleppum því, að Markús er þarna
einn til frásagnar, þar sem hitt er
augljóst, að þessi venja getur aldr-
ei hafa verið til. Hún hefði verið
óframkvæmanleg. Það var órói í
landinu og það hefði ekki orsakað
nein smávegis vandræði í stjórn
landsins, ef landsstjórinn hefði ár-
iega látið lausa fanga, sem nutu
mestrar hylli hins uppreisnargjarna
lýðs. Slík venja í hersetnu landi á
sér engin dæmi í sögunni, og eng-
ar skynsamlegar forsendur.
Markús segir að í þessu tilviki
hafi múgurinn valið hættulegan
uppreisnarmajnn, sem í þokkabót
sat í fangelsi fyrir að hafa drepið
Rómverja.
Það er líklegt eða hitt þó heldur
að Pilatus hafi fest mann, sem hann
áleit saklausan upp í gálga, til þess
að frelsa slíkan náunga. Markús læt-
ur síðan þennan rómverska harð-
stjóra, sem situr þarna í skjóli öfl-
ugs hervalds, leita á náðir múgsins
og spyrja grátklökkur:
,, ... hvað á ég að gera við þennan
mann, sem kallar sig konung Gyð-
inga“?
Öll er þessi frásögn Markúsar
hlægileg, en Markús hikar samt ekki
við að bera hana á borð til þess að
réttlæta framkomu Rómverjanna
við Jesús og koma ábyrgðinni af
krossfestingunni yfir á Gyðingana.
Og Markús er ekki ánægður með
þetta. Hann heldur áfram á sama
hátt og lýsir því, hvernig Gyðing-
arnir hæddust að Jesús á krossinum
meðan Rómverjarnir stóðu aðgerð-
arlausir hjá og fyrir þeim rennur