Úrval - 01.06.1966, Blaðsíða 94

92
ÚRVAL
að sveigja til norðurs í áttina til
Berlínar.
Aðstoðarmaður Konievs rétti hon-
um símatækið. Samband hafði náðst
til Moskvu. Eftir að hafa skipzt á
hermannakveðjum við Stalín, skýrði
Koniev frá stöðu herja sinna í öllum
smáatriðum. „Ég sting upp á því,
að brynsveitir mínar haldi tafar-
laust áfram og taki nú norðlæga
stefnu", sagði hann og gætti þess
að nefna ekki Berlín.
„Zhukov hefur lent í erfiðleik-
um“, sagði Stalín. „Hann er enn að
brjótast í gegnum varnir Þjóðverja
á Seelowhæðum“. Það varð stutt
þögn. Síðan bætti Stalín við: „Ætt-
um við ekki að senda brynsveitir
Zhukovs eftir brautinni, sem þú hef-
ur rutt, og leyfa þeim svo að sækja
þaðan til Berlínar"?
„Félagi Stalín“, flýtti Koniev sér
að segja, „það tæki of langan tíma
og mundi valda mikilli ringulreið".
Nú áræddi hann að bera fram beiðni
sína. „Ég hef nægilegt lið, og við
höfum alveg prýðilega aðstöðu til
þess að beina skriðdrekasveitum
okkar beint til Berlínar".
Það varð þögn. Loks sagði Stalín:
„Jæja, ég samþykki þetta þá. Beindu
skriðdrekasveitum þínum í áttina
til Berlínar“. Stalín bætti því við,
að hann mundi gefa út fyrirskipan-
ir um nýjar landamerkjalínur milli
sóknarsvæða herjanna, og síðan sleit
hann samtalinu mjög snögglega.
Koniev lagði einnig frá sér tækið.
Hann var harðánægður.
Það var Stalín sjálfur, sem til-
kynnti Zhukov um hina væntanlegu
sókn Konievs til Berlínar. Enginn
veit, hvað þeim fór í raun og veru
á milli við það tækifæri, en aðstoð-
armenn Zhukovs urðu greinilega
varir við, hver áhrif þetta samtal
hafði á marskálkinn. Troyanskii of-
ursti minntist þessa atburðar síðar
með eftirfarandi orðum: „Það hafði
dregið mjög úr sókninni, og Stalín
setti ofan í við Zhukov fyrir töf-
ina“.
Popiel hershöfðingi lýsti hugar-
ástandi marskálksins með nokkrum
velvöldum orðum. „Nú höfum við
ljón á meðal vor“, sagði hann við
samstarfsmenn sína. Og ljónið var
ekki lengi að sýna klærnar. Seelow-
hæðirnar voru teknar þessa sömu
nótt, og Zhukov gaf gervöllum 1.
belorússneska hernum þessa skipun
hörkulegri röddu: „Takið nú Ber-
lín“.
Alger ringulreið.
Þýzku liðssveitirnar voru nú að
verða sífellt ringlaðri og óvissari í
því, hvað gera skyldi. Þær skorti nú
orðið allt til alls. Það var mikill
hörgull á hvers konar farar- og
flutningatækjum, næstum alger
skortur á eldsneyti, og nú komust
þær næstum ekkert úr sporunum,
því að allir þjóðvegir voru orðnir
troðfullir af flóttafólki. Samgöngu-
kerfið var allt að gliðna í sundur,
og fyrirskipanir voru yfirleitt einsk-
is virði lengur, þegar þær komust
loks á sinn áfangastað, eða gerðu
þá jafnvel illt verra. Ringulreiðin
jókst, þegar liðsforingjar komu á
sinn áfangastað til þess að taka við
stjórn liðssveita og komust þá að
því, að þær höfðu þegar verið tekn-
ar til fanga eða stráfelldar. Vislu-
herinn var að gliðna í sundur á