Úrval - 01.05.1971, Side 19

VERNDUM Ú'LFlNN
ast svo nálægt úlfi, var mikill sig-
urdagur í lífi mínu. Það gerðist, er
við Durward Allen unnum að ýt-
Eiiegum rannsóknum á einum af
siðasta frjálsa úlfahópnum í Banda-
ríkjunum, þ. e. hópnum á Konungs-
eyju (Isle Royale), lítilli skógivax-
inni eyju, um 20 mílum úti fyrir
strönd Superiorvatns í Michigan-
fylki. Ég hafði elt úlfahóp í lítilli
flugvél, sem flogið var af flug-
manni, sem hélt uppi flugi til ým-
issa afskekktra staða á þessum
slóðum. í hópnum voru 15 úlfar.
Ég sá, að þeir yrðu að fara yfir ís-
inn á lítilli vík í um 50 feta fjar-
lægð frá gömlum fiskikofa. Mér
reiknaðist svo til, að lentum við í
flýti og feldum okkur í veiðihús-
inu, kæmumst við í alveg einstakt
„færi“ við úlfahópinn og gætum
virt hann óvenjulega vel fyrir okk-
ur.
Við létum hurðina á kofanum
standa örlítið opnar eða aðeins
nægilega mikið til þess að mynda-
vélarop komst út um rifuna. Og
svo virtum við úlfana fyrir okkur,
þegar þeir gengu í halarófu yfir ís-
inn á víkinni. Einn sérstaklega for-
vitinn karlúlfur gekk í áttina til
kofans, þangað til hann var aðeins
15 fet frá honum, og starði róleg-
ur á opna dyragættina. Ég tók
mynd, og úlfurinn sperrti óðar
eyrun og lagði undir flatt. Svipur
hans var langt frá því að vera
blóðþyrstur, en þannig er honum
oft lýst í munnmælasögum og frá-
sögnum. Þess í stað líktist hann
mest stórum, vingjarnlegum hundi.
í rauninni er úlfurinn meðlimur
hundafjölskyldunnar, stærsti með-
limur hennar. Fullorðnir karlúlfar
eru frá 90 og allt að 100 pund að
þyngd, en fullorðnir kvenúlfar um
10-15 pundum léttari. Hann lifði
víðast hvar á hnettinum áður en
honum var eytt með miskunnar-
lausum veiðum. Enn eigra líklega
um 50.000 úlfar um Alaska og
óbyggðir Kanada. En í hinum 48
fylkjum Bandaríkjanna sunnan
kanadisku landamæranna eru þeir
næstum útdauðir. Álitið er, að í
norðurhluta Minnesotafylkis séu
enn um 350—700 úlfar (hinir hafa
verið veiddir í gildrur, skotnir eða
eitrað fyrir þá, þar til þeim hefur
næstum alveg verið útrýmt). í
Mexíkó eru aðeins eftir úlfar á
þrem litlum friðlýstum svæðum í
norðurhluta landsins, og fer þeim
þar ört fækkandi. Enn eru úlfar
hundeltir og veiddir af miklum
ákafa á Spáni, Ítalíu, í ýmsum
Austur-Evrópuríkjum, Sovétríkjun-
um og Rauða Kína. Og þar týna
þeir því óðum tölunni. Það eru að-
eins eftir um 30 úlfar í Skandi-
navíu, en þeim var algerlega út-
rýmt í Japan um aldamótin 1900.
Líffræðingar vinna nú að ná-
kvæmri staðreyndasöfnun um úlf-
ana og lifnaðarhætti þeirra. Þær
upplýsingar, sem þannig hafa feng-
izt, gefa enga viðhlítandi skýringu
á þessum ofsóknum. Þrátt fyrir
hina ríkjandi goðsögn um illsku og
grimmd úlfanna eru þeir ekki
hættulegir manninum. Þeir forðast
mennina í mjög ríkum mæli og
vilja helzt aldrei verða á vegi
þeirra. Úlfurinn er gáfuð og sterk
skepna og býr yfir einhverri ólýs-
anlegri lífsorku, sem töfrar augað