Ritsafn Lögrjettu - 01.01.1915, Blaðsíða 21
20
aS.vaxa, muni vaxa enn um io—12
kr. á mann — 0g meira til. Og mjer
fin.st jeg ekki geta veriö neitt hrædd-
ur um aö landiö „fari á hausinn" fyrir
þ'ví. En eflandiöerfærtumað
1 egg j a s j er t i 1 þ es s i hækk-
un á landsjóðstekjun u‘m,
þ á e r þ a ð 1 í k a f æ r t u m a ð
1 e g g j a j á r n b r a'u t i r f y r i r
2.0 m i 1 j. ó n i r k r ó n a.
Landsjóðstekjur annara ríkja eru
taldar fram á mjög mismunandi hátt,
og þvi erfitt að gera samanburð milli
landanna. Samt nxá ráða ofurlítið i
það, hvort vjer. sjeurn búnir að ná
hámarkinu að þvi er landsjóðstekjur
á mann snertir, af samanburði við
önnur lönd, og set jeg hjer 1 a n d-
s j ó ð s t e k j u r á m a n n nokkurra
ríkja eftir „Fánabókinni", bls. 78-79:
Eretland................... 73.80
Ástralía .................. 72.00
Danmörk.................... 61.20
Noregur.................... 54-00
Svíþjóð ................... 45-9°
Þýskaland ................. 43-20
Frakkland.................. 85-5°
Bandaríki N. Anx............40.50
Kanada ................... 59-4°
Newfoundland .............. 54-00
Þetta getur verið gott og blessað,
kann einhver að segja, en er nú ekki
samt verið að gera ósanngjarnar kröf-
ur til okkar, þessara fátæku íbúa í
þessu fámenna og strjálbygða landi,
að heimta af okkur að við leggjum
járnbrautir um landið — eins og aðr-
ir ?
Þá er að athuga það dálítið nánar.
Athuga hvað aðrir hafa get-
að, og hvað vjer ætt u.m a ð
g e t a í samanburði v.ið þá.
V. Ilvað aðrir geta.
Það er þjóðtrú hjer á landi, að
þetta land * sje hrjóstrugra og
s t r j á 1 b y g ð a r a en öll þau önn-
ur lönd á hnettinum, sem teljast
xnenningarlönd, eða framtíðarlönd.
Gætunx þá að, hvernig þessu er varið
í raun og veru.
Stærð landsins er talin alls 104,785
ferkílómetrar; íbúatalan má ætla að
hafi verið i árslok 1913 87,400 manns.
Á hverja 100 ferkílómetra af stærð
landsins koma þá rúmlega 83 menn.
Nú var íbúatala á hverjum 100 fer-
kílómetrum:
I Canada árið 1911 tæpl. 75 manns.
A meginlandi Ástraliu ár-
ið 1912 tæpl. 64 manns.
Þessi tvö lönd, Canada og Ástralia,
eru talin meðal bestu landa heimsins
— hafa verið talin það lengi — og
eru þó strjálbygðari en ísland. Vit-
anlega eru til óbygð svæði í þessum
löndum, en þau eru líka til hjer á
landi, og það ekki lítil. Canada er
nærri 90 sinnum stærri en ísland, og
Ástralía er 70 sinnum stærri en ís-
land, svo að þetta eru ekki smáræðis
flæmi, sem eru strjálbygðari en land
vort. Af Bandaríkjunum í Norður-
Ameríku eru að minsta kosti 3 (Ari-
sona, Nevada og Wyoming) að mun
strjálbygðari en ísland, og er stærð
þeirra til sarnans 8 sinnurn meiri en
stærð íslands, og 2 önnur, Montana
og New Mexico, rúmlega 6 sinnum
stærri en ísland, eru að eins mjög
litlu þjettbygðari. Og járnbrautir
hafa verið lagðar um öll þessi strjál-
bygðu lönd. Af strjálbygð íslands
getum vjer því e k k i dregið þá á-