Ritsafn Lögrjettu - 01.01.1915, Blaðsíða 85

84
að flytja, aö járnbrautirnar hjer muni
aldrei geta borgaö sig.
í ritgerö minni haföi jeg bent á
nokkrar af þeim þörfum, sem hjer
veröur aö bæta úr, ef ís-
land framtíðarinnar á að
veröa ræktaö land, og leiddi
rök að því, aö úr þeim þörfum verö-
ur ekki bætt meö ööru en járnbraut-
um. Þaö er mjer nú ánægjuefni, aö
B. Kr. hefur ekki gert nokkra til-
raun til þess aö hagga neinu af því,
er jeg hef sagt um þetta, og i niður-
lagi svars síns viöurkennir hann bein-
linis röksemdir mínar, sem síðar mun
aö vikiö. En í stað þess a n n a ð-
h v o r t aö sýna fram á að þær þarf-
ir, sem jeg hef nefnt, sjeu ekki fyrir
hendi, e ð a þá aö bæta megi úr þeim
á annan hátt en meö járnbrautum,
tekur hann þaö ráö, aö halda langan
lcstur um það, hvaða þarfir fyrir
járnbrautir sjeu og hafi verið fyrir
hendi i ö ö r u m 1 ö n d u m. Telur
hann þar upp 9 þarfir, sem hafi knúö
önnur lönd til að leggja járnbrautir;
engin þeirra sje fyrir hendi hjer, þess
vegna þurfum vjer ekki járnbrautir.
Mjer til mikillar undrunar sá jeg
nýlega, aö B. Kr. er sjálfur svo hrif-
inn af þessari rökfærslu sinni, að
hann hefur tekiö hana upp i þing-
ræöu til þess að hún geymdist í Al-
þingistíðindunum. Finst mjer því rjett
aö lofa lesendunum aö sjá hana. Flún
er svona:
„Járnbrautar þörf.
Þaö sem knýr hin stærri lönd til
aö leggja járnbrautir er einkum þetta:
1. a ö löndin eru s tó r,
2. a ö flest lönd liggja í s a m h e 11 g i
v i ö ö n n u r 1 ö n d,
3. a ð þau hafa h e r n a ö a r s k y 1 d u,
4. a ö þau hafa n á m u r,
5. a ö þau hafa s k ó g a,
6. a ð þau hafa a k u r y r k j u,
7. a ö þau vegna gifurlegra vega-
vegalengda veröa að hraöa
p ó s t f 1 u t n i n g i,
8. a ö þau hafa i ö n a ð,
9. að vegalengdirnar frá
hafnarstað eru oft svo
m i k 1 a r, a ö f 1 u t n i n g u r
á n a u ö s y n j a v ö r u m o g
fólki væri ókleifur án
j á r n 1) r a u t a, eöa meö öör-
um orðum sagt: Flutninga-
þörfin svo mikil, að henni yröi
alls ekki fullnægt á annan hátt.
Þessar munu vera aðalástæöurnar."
1. Nú vitið þiö ])á aö hiö fyrsta,
sem knýr „stærri“ löndin til aö leggja
járnbrautir er þaö — aö þau eru
„stór“ ! En livaö knýr þá s m æ r r i
löndin til þess? Því að þau liafa líka
lagt járnbrautir hjá sjer og eru aö því
í sifellu ö 11, u n d a n t e k n i n g-
a r 1 a u s t, þau sem bygö eru af sið
uðum þjóöum. Danmörk er rúmur
l/i af Islandi aö stærö, og ekki eitt
land í venjulegum skilningi, heldur
einn skagi og margar eyjar, alt sævi
girt og sundurskorið meö ágætum
höfnum. Þar lieitir ein eyjan Borg-
undarhólmur, liöugar 10 fermílur að
stærö. Þar eru lagöar járnbrautir.
önnur heitir Langaland, 5 fermilur
aö stærö, en rníla aö lengd, og
svo mjó, aö ekki er frá neinum
depli á eynni meira en míla til
sjávar — þar fundu þeir upp á þeim
skolla nýlega, aö leggja járnl)raut
l)æöi langsum og þversum yfir hólm-
ann! Og svona má halda áfram.