Ritsafn Lögrjettu - 01.01.1915, Blaðsíða 87

86
9. Þetta er ekkert annaö en endur-
tekning á i. og 2. liönum og í viöbót
ranglega gefiö í skyn, aö járnbraut-
ir sjeu oftast lagðar þar sem flutn-
ingar væru óklei.fir án þeirra.,
Þetta er ekki rjett. Yfirleitt voru
flutningar „kleifir“, enda fram-
kvæmdir í öllum löndum áöur en
járnbrautir komu til sögunnar; en
þeir voru þá víða ámóta erfiðir og
þeir eru hjer nú. Járnbrautirnar bættu
úr erfiöleikunum, og geröu þaö aö
verkum, aö síðan er f 1 e i r a flutt
og m e i r a flutt en áöur. Og hvað
Suðurlandsundirlendið snertir, sem
verður að senda nær allar afuröir
sinar til hafnar við Faxaflóa, til þess
að koma þeim í verð, þá er vegalengd
og erfiðleikar leiöarinnar margfalt
meiri en á mýmörgum stöðum, þar
sem járnbrautir hafa verið lagðar,
enda er nú þörfin á betri og full-
komnari flutningatækjum á þessari
leið loksins fullkomlega viðurkend af
B. Kr. sjálfum, sem síðar mun að
vikið.
6. og 8. Akuryrkja og iðnaður í
ýmsum myndum eru stunduð í flest-
um löndum heimsins. Líka á íslandi.
Okkar akuryrkja er grasræktin. Iðn-
aöurinn aö eins í byrjun, strandar enn
þá fyrst og fremst á samgönguskorti.
En þó undarlegt megi virðast, þá er
nú samt talsvert lagt af járnbraut-
um um landsvæði, sem hvorki hafa
akuryrkju nje iðnað. V e n j a n cr
öllu fremur sú i Kanada og öðrum
uppgangslöndum, aö f y r s t eru járn-
brautirnar lagöar, og svo kemur ak-
uryrkjan og iönaöurinn á efti'r. Enda
er þetta hið almenna lífsins lögmál
fyrir hvern atvinnuveg (sem ekki
virðist þó standa sjerlega ljóst fyrir
B. Kr.), að fyrst þarf lífsskilyrði
atvinnuvegarins aö vera fyrir hendi,
þar á meðal möguleikinn til aö koma
afuröunum á þolanlegan markaö —
og s v o getur atvinnuvegurinn blómg-
ast. B. Kr. virðist vilja heimta af í-
búum þessa lands, aö f y r s t komi
þeir akuryrkju sinni (grasræktinni)
og iönaöi í blóma, og s v o geti vér-
iö talsmál um, að leggja til lifsskil-
yrði þessara atvinnuvega. Ef aðrar
þjóöir heföu farið svona aö, þá hefði
orðiö smátt um járnbrautir og aörar
framfarir hjá þeim. Þetta er líkt þvi
ef bóndinn segöi viö nýborið gimbrar-
lamb sitt: Þegar þú ert orðin tvæ-
vetla og skilar lambi og reifi í hverj-
um fardögum — þá skal jeg fóöra
þig en ekki fyr!
Maður, horfðu þjer nær!
Þegar er aö ræða um járnbrautar-
lagningar á íslandi, þá er fátt aug
ljósara en það, aö þ ö r f i n a fyrir
járnlirautir verðum vjer aö meta eft-
ir a t v i n n u v e g u m v o r u m og
eftir þeim möguleikum til atvinnu-
reksturs h j c r, sem brautirnar skapa.
En þetta einfalda grundvallaratriði
fyrir öllum skynsamlegum umræðum
um málið virðist enn þá vera hulið
fyrir B. Kr., því að annars væri hann
naumast að þyrla upp þessum reyk
um jiarfir og ástæöur a n n a r a
þ j ó ö a, gangandi alveg fram hjá
þörfum og framtíðarmöguleikum síns
eigin lands.
IV.
Næsti liðurinn í svari B. Kr. er til-
raun til þess að sanna þaö, sem heyrst
hefur frá honum áður, að vjer höfum
(og munum- hafa) svo lítið til að