Morgunblaðið - 26.03.1988, Blaðsíða 82

82
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. MARZ 1988
„ Ég heyr'i db jpuUri feriiaA C& Waldc*.
ruirnsKeiS i vcuntcwraeXb. "
Ast er ...
HEALTH STORE
J-/3
að nærast á heilsufæði.
TM Reg U.S. P*l Otl. —»11 hghtt /wirvtd
* 1987 Lo« AngatM T«n«s Syndic«t«
Með
morgunkafijnu
Hvar stendur að bannað
sé að vera með þá?
Fjölmiðlar o g brotin bein
Tumi skrifar:
Við skerbúar höfum ekki þurft
að kvarta undan skorti á umræðu-
efni í fjölmiðlunum undanfamar
vikur. Um ráðhúsið verður rifizt
þartil það hefur risið — einhvers
staðar. Bjórinn er að verða eilífð-
arpex, séríslenzkt fyrirbrigði, vegna
þess að engum öðrum í heiminum
— nema „frændum okkar“ Svíum
— dettur í hug að þrasa um svo
sjálfsagðan hlut. Við erum þó
greinilega að þreytast á þessum
umræðuefnum, því að við höfum
tekið lögregluna fyrir á ný.
Þessum skrifara dettur í hug, að
íslendingar séu ekki allir jafnvel
ættaðir og konungbomir og þeir
hafa talið sér trú um gegnum ald-
imar. Kannski þrælamir hafi líka
átt afkomendur eða hvað annað
skýrir ræfladýrkun okkar og andúð
á lögum og rétti?
Skrifari telur, að varlega eigi að
fjalla um mál, sem em í rannsókn.
Ut úr slíkri athugun kemur oft
annað en búið er að blása upp í
fréttum. Þó ætti að mega minnast
á handleggsbrot (að jafnaði kallað
limlesting í fjölmiðlunum) sem ung-
ur maður hlaut í átökum við lögregl-
una, þar sem hann hefur sjálfur
verið óspar á að lýsa reynslu sinni
fyrir alþjóð og raunar komið, ásamt
móður sinni, alla leið inn í stofu til
þessa skrifara á skerminum.
í einhvetjum furðulegasta sjón-
varpsþætti, sem skrifari hefur séð
í ríkisreknu sjónvarpi, var rauna-
saga hans rakin. Ekki er deilt um
handleggsbrotið og vonandi grær
það eins og flest brot gera og bæt-
ur koma fyrir. Varla er nokkur
manneskja svo illkvittin að telja það
annað en óviljaver. En hvers vegna
hafði hann lent í átökum við lög-
regluna? Allur almenningur stendur
a.m.k. ekki í slíkum slagsmálum
og er að jafnaði ekki espaður svo
upp af lögreglunni að ástæða sé til
að ráðast á hana eða veita henni
mótþróa. Síðan þetta gerðist, hefur
smám saman komið í ljós, að um-
ræddur maður hefur raunar tekið
til hendi í fleiri skipti, m.a. í
skemmtistaðnum Hollywood, og
virðist sækjast eftir því að eiga í
útistöðum við lögregluna. Móður
áflogamannsins var svo flogið hing-
að á kostnað þessa skrifara og ann-
arra skattborgara til þess að lýsa
því yfir, að hún sæi enga framtíð
fyrir son sinn! Hvað skyldu vera
mörg handleggsbrot á íslandi á
ári? Eða lærbrot? Varla er öll von
úti fyrir allt það fólk. Svo erum við
afgreidd með því, af umsjónar-
manni þáttarins, að þessi flugferð
hafi verið til þess að spara okkur
peninga því annars hefðum við
mátt borga þrefalt — fyrir hann og
hjálparkokka — til að fljúga austur
á land í viðtalið.
Hverskonar vinnubrögð eru þetta
eiginlega?
Nú hafa ríkisíjölmiðlamir og svo-
kallað félagshyggjufólk haldið uppi
stífum áróðri fyrir því, að því að-
eins verði okkur skattræflunum
tryggður heiðarlegur og menning-
arlegur fréttaflutningur, að „fijáls-
ir“ fjölmiðlar með „gróðasjónármið"
og „peningavaldið" á bak við sig
sjái ekki einir um upplýsingaflæðið.
Því undraði skrifara ekki þótt DV
velti sér uppúr þessum atburði dag
eftir dag og átti von á svipuðum
sjónvarpsþætti og þessum frá Stöð
2 en ekki ríkissjónvarpinu.
Skrifari sér ástæðu til að vekja
athygli á þessu vegna þess, að um
sama leyti vöktu tvær aðrar lög-
reglufréttir athygli hans, þótt
minna færi fyrir þeim.
Fyrri fréttin var sú, að lögreglu-
manni voru dæmdar bætur fyrir
meiri háttar meiðsli er hann hlaut
á heimili, sem hann hafði verið
kallaður á til að stilla til friðar.
Samkvæmt fréttinni tók það hann
mörg ár að ná rétti sínum. Ekki
minnist skrifari þess, að lögreglu-
maðurinn hafí verið talinn nógu
fréttnæmur til þess að vera kjörinn
„maður vikunnar" eða að ríkisfjöl-
miðlar hafí minnst þessa atviks
sérstaklega, hvorki er hann slasað-
ist eða nú. Hefði þó ekki þurft að
sækja hann lengra en út á Seltjarn-
ames. Það er ekki mikil frétt þótt
lögreglumaður slasist við skyldu-
störf. Og ekki er vitað til þess, að
þeim, sem misþyrmdu honum hafi
verið vikið úr starfí.
Síðari fréttin birtist í DV um
síbrotamann, sem virtist ætla að
nota sér gamalt meiðsli á hnéskel
til að kría peninga útúr samborgur-
um sínum.
Það er ástæða til að staldra hér
við.
Þessi skrifari er hvorki í lögregl-
unni né heldur á hann í útistöðum
við hana. Hann hefur hinsvegar
nasasjón af því, að ekki eru allir
landar okkar meinlaus gæðablóð.
Hér, eins og í öðrum löndum, eru
til ósvífnir fantar og glæpamenn,
eða hvað á að kalla þá innbrots-
þjófa, sem ganga með barefli á
híbýli manna og bijóta þar allt og
bramla af skemmdarfysn einni sam-
an, hvort sem þeir hafa fundið fjár-
muni eða ekki. Þetta eru engir
hungraðir menn að stela brauði.
Og ekki ætla þeir sér að kaupa bjór
— varla einu sinni brennivín fyrir
þýfíð. Ætli önnur fíkniefni séu ekki
líklegri?
Hvað viljum við nú, lesendur
góðir, sem höldum lögreglunni úti
til þess að vemda eigur okkar og
híbýli, að hún geri, þegar hún stend-
ur andspænis þessum kúbeins-
mönnum? Á hún að spyija hvort
þeir hafí einhvem tíma meitt sig í
hnénu? Eða handlegg? Halda menn
að þeir breytist skyndilega í frið-
sama borgara og komi sjálfviljugir
með henni?
Þessi skrifari furðar sig á að
beinbrot og alvarleg meiðsli skuli
ekki vera miklu algengari en raun
ber vitni, bæði á áflogahundum og
lögreglumönnum, og telur að lög-
reglumenn séu oftar — og daglega
— í meiri hættu af samborgurum
sínum en samborgaramir af þeim.
Mega þeir haga sér svona?
Til Velvakanda.
í íslenska listanum sem kynntur
var sl. laugardag á Stöð 2 voru
nokkur vinsælustu lög vikunnar
kynnt. Þar á meðal var lag með
söngvaranum Rick Astley. I kynn-
ingunni á undan því lagi lét annar
umsjónarmanna fylgja persónulega
skoðun sína á söngvaranum. Þar
sagði hann að sér fyndist undarlegt
hvernig fólk gæti haldið upp á þenn-
an söngvara. Þess vegna vil ég
beina þeim tilmælum til allra þeirra
sem geta svarað, hvort að sjón-
varpsmenn megi láta sínar skoðanir
í ljós.
Anný Lára Emilsdóttir
HÖGNI HREKKVÍSI
5ÉRFRÆ©/N<aS."
Víkverji skrifar
Imáli manna er gjaman talað um
dagana eða vikuna fyrir páska
sem páskaviku. Þetta mun vera
gamaít í málinu og sagðist guð-
fræðingur, sem Víkveiji ræddi við,
hafa sé(ð í bóícum frá 18. öld talað
um fyrmefnda daga sem páskaviku.
Hann sagðist þó telja réttara og
upprunalegra að tala um vikuna á
eftir, sem hefst með páskadegi, sem
páskaviku.
I orðabók Menningarsjóðs em
tvær skýringar gefnar á páskaviku:
„1 dymbilvika. 2 vikan sem hefst
með páskum." Samkvæmt þessum
skýringum er jafn rétt að tala um
hvora vikuna sem er sem páska-
viku. I skýringum sömu orðabókar
er dymbilvika skýrð á eftirfarandi
hátt: „Efsta vika, kyrra vika, vikan
er hefst á pálmasunnudag og endar
laugardag fyrir páska (þá var sett-
ur dymbill í kirkjuklukkur),“ Dymb-
illinn eða trékólfurinn mun hafa
verið settur í klukkumar til að fá
dimmari hljóm eh venjulega.
Víkveiji vill benda á að ef orð
eins og dymbilvika, kyrra vika og
efsta vika hverfa alveg úr málinu
er að þeim mikil eftirsjá. Fyrmefnd-
ur guðfræðingur sagðist telja þessi
orð eldri í málinu en páskaviku.
Víkveija finnst einnig rökréttara
að tala um páskavikuna, sem þá
vikuna er hefst með páskasunnu-
degi. Þá má nefna að það býður
heim ónákvæmni ef orðið páskavika
getur átt við tvær vikur á árinu.
xxx
Aðeins meira um orð og orða-
notkun. Nú orðið má ekki taka
nokkum skapaðan hlut í notkun án
þess að talað sé um vígslu. Vissu-
lega gefur orðabókin ýmsar skýr-
ingar á orðinu að vígja, t.d. að
helga, vígja prest til starfa, gefa í
hjónaband og loks að nota í fyrsta
skipti. Þessi skýring breytir þó ekki
þeirri skoðun Víkveija að orðið sé
ofnotað þegar átt er við þá athöfn
að taka í notkun eða að nota í
fyrsta skipti. Eitt dæmi þessu til
áréttingar. Víkveiji rakst nýverið á
eftirfarandi fyrirsögn í héraðs-
fréttablaði: „Lausullarbúnaður
vígður." Hefði ekki verið eðlilegra
að tala um að taka þennan búnað
í notkun?
xxx
*
Iflugvél á heimleið frá Noregi á
dögunum sat Víkveiji meðal
Norðmanna á leið í ódýra helgar-
ferð til íslands. Hluti hópsins mætti
vígreifur um borð með hjálma á
höfði og plastsverð í höndum, engu
líkara en að afkomendur víking-
anna, sem urðu eftir í Noregi á
sínum tíma og sættu sig við skatt-
píninguna, væm nú loks á leið yfír
hafið.
Þessi flokkur starfaði hjá raf-
eindafyrirtæki í Ósló og höfðu eig-
endur fyrirtækisins boðið starfs-
mönnunum í ferðina. Víkveiji spurði
sessunaut sinn, einn úr víkinga-
hópnum, hvort engar konur væru
með í ferðinni. Maðurinn svaraði
að bragði: „Nei, að sjálfsögðu ekki,
þetta eru bara yfírmennimir."