Skírnir - 01.01.1873, Qupperneq 109

RÚSSLAND.
109
að því fylgis hins sænska lý8s. Annars er sænsk tunga enn
mjög í fyrirrúmi þar í landi og bókvísi mestöll á því máli, enda
heldri menn flestir af sænsku kyni.
Tyrkjaveldi.
Sí8an ParísarfriSinn 1856 hefur mikiS gengiS á í Mikla-
garSi með tilrannir til aS koma þar fram rjettarbótum og stjórn-
arbótura ýmisskonar. Tyrkinn var orSinn örvasa og ellihrumur,
hafSi legiS í kör æva lengi, og Nikulás Rússakeisari hugsaSi sjer
því aS stytta helstríS hans; en vesturríkjunum leizt annaS ráS
vænna, og þaS var aS yngja liann upp. Eptir þeirra ráSum,
áminningum og eptirrekstri höfSu þeir Fuad og Ali stórvezírar
hver fram af öSrum mikla viSburSi til aS lækna meinin á hinum
(1sjúka manni”, og kenna honum aSbúnaS vesturlandabúa og ann-
aS, er þeir liafa sjer til heilsubótar. J>eir voru báSir prýSilega
menntaSir, voru útfarnir í austrænum hirSbrögSum og kunnu vel
tök á soldáni, svo aS hann varS opt aS láta aS vilja þeirra, þótt
honum væri þaS þvert um geS; enn uppskeran af því, sem þeir
sáSu, hefur þó orSiS rýr enn sem komiS er. Samt verSur því
ekki neitaS, aS margt hefur lagazt í stjórnarfari Tyrkja hin síSari
árin. í fyrra haust, er Ali andaSist, fannst soldáni eins og hann
losnaSi undan fargi, og hugsaSi sjer aS neyta vel lausnarinnar.
Tekur hann til aS bramla og braska hitt og þetta upp á eigin
spýtur. Ilann sagSi viS einn af hinum erlendu erindrekum
i MiklagarSi, aS þaS væri nógu gaman aS stjórna, og heldur ekki
svo mikill vandi, sem orS væri á gert; ekki þyrfti annaS en aS
vera ailt af aS kjósa sjer ráSgjafa, þangaS til maSur hitti á þann,
sem manni HkaSi viS; þaS væri allur galdurinn. Og þessum
galdri hefur soldán beitt óspart síSan. Sá hjet Mahmud,
er stórvezír varS eptir Ali; hann stýrSi áSur flotamálum.