Skírnir - 01.01.1881, Blaðsíða 22

22
england.
Höfftalandi, í landi sem Natal heitir. Hjer tóku þeir a8 yrkja
landií og byggja, sem þeir höfSu gert suður frá, og komu sjer
vel fvrir. 10 árum síBar, eða 1848, vildu Englendingar helga
sjer þetta land. og er hinir risu á móti, sóttu þeir það meS
vopnum og sigruSust á »Búum» í mannskæðri orrustu, þar sem
Boom-Plaats heitir (29. ágúst 1848). Eptir þetta tóku «Búar»
sig upp á nýja leik, og kaus nokkur hluti þeiria sjer byggb í
vestur frá Natal og stofnubu fríveldi, sem þeir köllubu «Óranín
þjóSveldib*. Hinn hlutinn hjelt í norður á þaS land, sem Trans-
vaal heitir, og reistu þar annaS þjóSveldi, sem kennt var viS
landiS (1852). Óraníu þjóbríkiS viSurkenndu Englendingar 1854.
Hjer er taia enna hvítu eSa Evrópumanna 65,000, og enna inn-
bornu 10,000, en í Transvaal búa af enum fyrrefndu aS eins
40,000, þar sem hinir eru aS tölu 275,000. Foringi «Búa» á
landnámsförinni ti) Transvaals var sá maSur, sem Prætoríus hjet,
og er vib hann kennd höfubborg landsins (Prætoría). Englendingar
lofuSu þeim enn a8 koma sjer fvrir, og nú sátu þeir aS sínu
i fri?i til 1874. «Búar» höfbu kosi? sjer þann mann til forseta
1872, sem Biirgers heitir, framtaksaman mann og stórhugaban.
Hann ætlabi ab lesgja járnbraut austur til bafsins ab flóa þeim,
er Delagóa heitir í landeignum Portúgalsmanna, en á Transvaal
norbanverSu rjeS sá konungur ríki, sem hjet Sekókúní, og er
hann meinabi «Búum» brautarlagninguna um sitt land, þá ætluðu
þeir ab svipta hann landrábum og taka undir sig landið. þab
var byggbarland nokkurs hluta þeirrar þjóbar, sem nefnist
Basútóar (at svertingjakvni). þeir fengu lib af Zúlúkaffakonungi,
Cetewayó, og af fleirum kynbræbrum sínum fyrir sunnan. Búum
veitti örbugt að vinna nokkurn bug á Basútóum, og nú köllubu
Englendingar, a? tiltektir þeirra yrbu ekki til annars enn æsa
alla þjóbflokkana svörtu til uppreisnar og fjandskapar vib alla
nýiendubúa þar svbra, og þóttust eigi mega lengur hlutlaust láta.
1877 (12. apríl) sendu þeir herdeildir upp í Transvaal og helguðu
sjer landib, sett.u þar enskan landstjóra, en setulið í ena helztu
bæi, og lýstu Transvaal tekiS í samband enna ensku nýlendna í
SuSurafríku. J>ab kom fyrir ekki, ab Búar mótmæltu þessu
gjörræbi og ólögum. Nú vandaSist málib fyrir Sekókúní og Zúlúa-