Skírnir - 01.01.1881, Page 104

104
RÚSSLAND.
Hjer fengu margir menn hræSilegar lemstranir og hlutu af þeim
líftjón, og sumir þegar í sta8. Seinni kúlunni hafÖi annar ungur
malur kasta8, en fjell vi8 sjálfur, og var nær dauða enn lífi.
Foringi einn, Nóvikoff a8 nafni, hljóp a8 þyrpingunni þegar hann
baf8i heyrt fyrra hvellinn, og varö fyrri enn aBrir til aS huga
a8 keisaranum og leita honum li8s. Hann gat engu svaraS er
til hans var mælt, en Nóvikoff heyr8i hann segja: «kalt, kalt!»
og tók hann þá húfu af manni og setti á höfuS keisarans. í
því kom Michael stórfursti og grúfBi niSur a3 bróSur sínum og
talaSi um a3 koma honum í næsta hús, eu keisarinn gat láti3
hann skiija, a3 sig skyldi færa til hallar sinnar, því þar vildi
hann deyja. Hann var þá lag8ur í sleSa, og heim me8 hann
eki3. þetta var urn miSmunda, en þegar hálf stund var af
nóni gaf hann upp öndina. Læknarnir höf8u haft í rú3i a3 taka
af honum bá3a fætur, en gefi3 þa3 upp, er þeir sáu, a3 honum
mundi ekki lífvænt. Menn höí8u lagt lrann á setube3, og þótti
í svip, sem af honum æt)a3i a3 brá, og því færi sætti hir8prest-
urinn a3 veita honum þjónustu. J>ess þarf ekki a8 geta, hve
harmdau3i keisarinn var ástmönnum sínum og vandamönnum,
e3a hver sorgarfregn lát hans var3 allri alþý3u, er bar a3 me3
svo herfilegu móti. J>a3 er ekki í fyrsta sinn a3 Zarar og tignir
menn Rússa hafa Iáti8 líf sitt fyrir morSingja höndum, en slíkt
fór ávallt fram innanhir3ar, og fyrir því gengust e8a!menn e8a
skyldmenni þeirra sjálfra. Svo fór fyrir þeim Pjetri þri8ja og
Páli fyrsta. En nú komu n.or3ræ8in frá lý3num, frá þeim er
segja, a3 þau helgist fyrir þarfir fólksins og fósturlandsins, og
þykjast freinja þau í nafni frelsis og þjó31egra framfara.
Alexander keisari annar kom til valda 2. marz 1855 (fæddur
18. apríl 1818), ári á3ur enn Rússland var3 a3 taka á móti
fri3arkostunum í París. Menn segja, a3 hann hafi fengi3 gott
uppeldi og væri vel afe sjer; kjarkminni enn fa8ir hans, en ge8-
mildari. Af sjórnarathöfnum hans er lausn bændanna fremst í
rö3, en þa3 sem hann gerSi a3 um lagabætur, hjera3ará3 og
kvi8dóma, kom a3 litlu haldi, því fyrirkomulaginu rje8u þeir,
tem anna8hvort voru ósamþykkir sín ámilli um slík nýmæli, e8a
voru þeim beint mótfallnir, Atfarirnar á Póllandi á uppreisnar-