Fjölnir - 02.01.1835, Blaðsíða 21
117
itia loptkjnjuðu parta, so þokuhvolf sólariunar er
að líkindum afarmikið; enn það er fullt af Ijóma
og- ógagnsært, so meiin verða að mæla J)að með,
þegar menn leíta að stærð sólarinnar. Eptir skoð-
unarhættí þessara vitrínga fer það nú eínnig að
líkindum, að jarðirnar liggja allar, að kalla má, í
eínu belíi kríngum sóiina; því þær minduðust allar
um miðbik hnattarins tnikla, meðan hann í sífellu
veltist um hjólgadd sinn. — ]>á er það eítt sem
ennfremur styrkir þessa getgátu. Jarðirnar gánga
allar frá vestri til austurs kríugum sólina, enn
hún er sjálf í miðju sólkerfinu, og veltist þar um
hjólgadd sinn í söinu átt og jarðirnar, og þetta
hlaut so að vera eptir lögináli kastablsins, ættu
jarðirnar nokkru sinni að hafa sveíblast út fráhenni
Eíusog það nú fór með þokuhnöttinn mikla,
eíus gat líka farið með smærri hnettina, áður enn
þeír dróust sarnan og urðu að föstum líkömum.
Sona ininduðust þá túnglin. Enn ef so hittist á, að
hríngur fór að mindast, og leiulti eínmitt so lángt
frá linettinum, að kastablið og aðdráttarablið stæðu
í jafnvægi, gat hann ekki brostið, og hlaut þá að
sveýina þar sem hann var kominn, sem jarteíkn
frá inni fornu öld, þá sólkerfið var að mindast.
þessar menjar frá sköpun vorra sólheíma vantar
oss nii ekki heldur, því að vísu sveýmar hríngur-
inu um Satúrnus, fagur og breíður, og liefir laung-
um verið kallaður heímsins aðdáanlegasta furðu-
verk. •— Eínsog jarðirnar með túnglunum eru í
samanburði við sólina, eíns er hún sjálf í saman-