Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1916, Side 4

4
Porv. Thoroddsen
komist til frændfólks síns og var þar vel tekið, fekk þar
ný föt og nokkra peninga.
Vambéry fekk nú inntöku í æðri latínuskóla í Press-
burg, en þar hófust aftur sömu vandræðin vegna peninga-
leysis. Hann kunni illa við sig í hinni stóru borg og átti
þar engan að, var þar líka stundum aðfram kominn af
hungri, var um tíma húsnæðislaus og lá úti, fekk svo að
vera hjá veitingamanni, en var rekinn þaðan burtu af því
hann fekk kláða af strák, sem var látinn sofa hjá honum;
komst hann þá til okurkarls og fekk rúmfleti fyrir að vera
nokkurs konar dyravörður hjá honum. Fæðis aflaði Vam-
béry sjer með því um tíma að kenna í frístundum sínum
vinnukonum og þjónum af Gyðinga-kyni lestur og skrift,
en ekkert segir hann hafi borgað sig eins vel eins og að
rita ástarbrjef fyrir eldabuskur; fyrir hvert brjef fekk
Vambéry oft gott fæði í einn eða tvo daga. Vambéry
hafði af Zigeuna-flökkurum lært að leika á guitar, og
eitt sinn var hann í eldhúsi að syngja og leika á þetta
hljóðfæri til að skemta vinstúlkum sínum, vinnukonunum;
heyrði húsmóðirin þá til hans, og varð það til þess, að
hún útvegaði honum skárri tímakenslu, sem var honum
nóg til viðurlífis, þó illa væri borgað. í’etta dró þó tölu-
vert úr lestri hans, hann var 8 stundir daglega í skólan-
um og kendi 4 stundir, varð þá eigi mikill tími afgangs
til lesturs og undirbúnings. Þó gekk alt skaplega og Vam-
béry var altaf með þeim efstu í sínum bekk.
Pá kom babb í bátinn; frelsis- og ófriðarárið mikla
1848 gekk í garð; uppreisn var um alt Ungaraland; bar-
dagar og blóðsúthellingar í hverri borg; verzlun og sam-
göngur teptust; latínuskólanum var þá lokað, eins og öðr-
um skólum. Göturnar í Pressburg voru þá daglega fullar
af drukknum, organdi og syngjandi skríl, sem braust inn
í búðir og stal og rændi. Sjerstaklega var heift múgsins
snúið móti Gyðingum, eins og altaf vill verða í Austur-