Andvari

Volume

Andvari - 01.10.1960, Page 97

Andvari - 01.10.1960, Page 97
ANDVARI ÍSLENZK LJOÐAGLRÐ 1959 287 ar, hvort sem hún er háð til góðs eða ills. Þeir verða alltaf strandaglópar á leiðinni í orustuna. Hannes Pétursson hlaut slíka viður- kenningu fyrir „Kvæðabók" sína fyrir fimm árum, að margir vorkenndu hon- um að þurfa að efna til nýrrar. Því er heldur ekki að neita, að ýmsir urðu ívrir vonbrigðum af „í sumardölum", enda þótt höfundur hennar bæri úr býtum rausnarleg verðlaun Almenna bókafélags- ins. Ég tel þó ekki aðeins, að skáldið hafi átt verðlaunin skilið, heldur að síð- ari bókin sé hinni fyrri betri, þegar öllu er á botninn hvolft. Eigi að síður skil ég afstöðu þeirra lesenda, sem meta „Kvæðabók“ Hannesar Péturssonar rneira en „í sumardölum“. Fyrri bókin ein- kenndist af stórum kvæðum, en „I sumar- dölum“ leynir iðulega á skáldskap sín- um. Flest ljóð hennar eru fíngerðar smá- myndir, þar sem reynt er að segja mikið í fáum orðum eða gefa í skyn mun meira en stendur svart á hvítu hverju sinni. Auk þess er ljóðstíll Hannesar ólíkt samræmd- ari hér en í frumsmíðinni. Skáldið hefur endurnýjazt í þeim skilningi, að það temur sér önnur vinnubrögð en áður var. Yrkisefnin hafa hins vegar ekki breytzt að sama skapi. Hannes Pétursson er sér í lagi skáld vegna þess hæfileika, að hann skynjar náttúru landsins djúpri og ein- lægri tilfinningu, sem hann túlkar eftir- minnilega og stundum svo, að einstakt getur talizt. Ég efast um, að annað ís- lenzkt skáld nú á dögum hafi þessa íþrótt betur á valdi sínu. Svipað er að segja um ástarkvæði Hannesar. Sum þeirra eru ógleymanlegur skáldskapur. En þetta vissi hvert mannsbarn, sem lesið hafði „Kvæðabók“. Aftur á inóti sakna lesend- ur „í sumardölum" söguljóða hennar, og þar mun fundin meginskýring vonbrigð- anna. En í þeirra stað yrkir Idannes nú um yndi þess að vera til, frjóa nautn lífs- gleðinnar og einlægan fögnuð þess, er hann hefur af forlögunum þegið sem Skagfirðingur og íslendingur. Hann túlkar þá sjaldgæfu afstöðu íslenzkra skálda, að honum líði vel. Hannesi dettur rneira að segja í hug, að hamingja hans rnuni öll hér á jörðinni, hann hvorki meira né minna en íslenzkar drauminn um himnaríki og tileinkar sér þannig gleði og sæld líðandi stundar. Þessa gætir víða í bókinni, en einkurn fjallar ljóða- flokkurinn Söngvar til jarðarinnar um þennan mikla fögnuð. Sum kvæði hans munu snjallasti skáldskapur Hannesar Péturssonar til þessa. Ég nefni sem dæmi annað ljóð flokksins (Bezt eru vorin), fjórða (Jörðin er bikar sætleikans), sjötta (Sæl u-vika) og tíunda (Handan við lífið bíður ekkert, ekkert), en þriðja (Morgnar við sjóinn í maí) og áttunda (Undarleg ó-sköp að deyja) standa þeim ekki langt að baki, því að Hannes þræðir frábær- lega einstigið milli lífsskoðunar og skáld- skapar. Svo er raunar á allri vegferð bók- arinnar, þó að fyrir komi, að honum skriki fótur, því að víst eru kvæðin mis- góð, nokkur jafnvel misheppnuð. Púðrið hefur minnsta kosti blotnað í Birtan er komin, og Krernl er naumast annað en hreystiyrði utan um hnvttna hugmynd, þó að Hannes eigi kannski verðlaun Al- menna bókafélagsins því kvæði að þakka, sömuleiðis fer Þú og stjörnurnar einhvern veginn forgörðum. En þetta eru sannar- lega smáræði í samanburði við stórtíð- indi annarra eins ljóða og Vor á fram- andi strönd, Flugvélar, Geimflaugar, I kirkjugarði, Kristallar, A bláum skógum draumanna, Vísur um rjóðan munn, Þegar þú tárast, Vínlönd og Eftir brúð- kaupsnóttina. Þau væru öll frambærileg í sýnisbók íslenzkra samtíðarljóða. Höf- undur þeirra er skáld fjölbreytilegrar hug- kvæmni og listrænnar vandvirkni, tóna- kliðurinn fellur að myndinni og myndin

x

Andvari

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.