Andvari - 01.01.1980, Blaðsíða 14
12
JÓN JÓNSSON
ANDVARI
að rannsóknir hófust, en það var árgangurinn frá árinu 1922. Þessi ár-
gangur var svo sterkur, að hann bar uppi veiðina í mörg ár.
I ofangreindri skýrslu gerir hann sér eftirfarandi hugmyndir um fram-
tíð þessara rannsókna (bls. 69-70):
„Með aldursrannsóknum er alhægt að sjá, hvaða árgangar veiðast á
þessum og þessum stað. Sé safnað nægilega miklum gögnurn til aldurs-
rannsókna, má nákvæmlega, eða allnákvæmlega gera sér grein fyrir, h\re
mikla hlutdeild hver árgangur á í aflanum (reiknað í % af öllum afla),
og eins má fylgja hverjum árgangi ár eftir ár og rneta styrkleik hans og
þýðingu fyrir þorskaflann. Eins og nú standa sakir, er því hægt að gera
grein fyrir eðli þorskstofnsins, eða því, hvaða árgangar séu í honum það
og þ:ð árið. En hvernig á að fara að rannsaka þorskmagnið í sjónumr
Engum dettur að vísu í hua að fara að glíma við að telja þorskana á mið-
um landsins, eða geta sér til um tölu þeirra og þunga, en hitt væri alhægt,
að bera saman þorskmagnið ár frá ári, ef hægt væri að afla þeirra upp-
lvsinga, sem þar til þurfa og fiskimenn einir geta gefið.
I fiskiskýrslunum okkar má sjá, hve margar smálestir af þorski veiðast
hér á ári hverju. Þetta er náttúrulega gott og hlessað, en það gefur aðeins
upplýsingar um, hvað fiskveiðiflotinn okkar framleiðir mikið af vöru. Eigi
að komast fyrir um það, hvað mikið fiskimagnið hafi verið, miðað við
eitthvert þekkt ár, eða meðaltalið af vissum árafjölda, er ekki nóg að vita,
hvað mikið veiðist. Maður verður einnig að fá upplýsingar urn þá fyrir-
höfn, sem var nauðsynleg, til þess að öðlast veiðina. Auk þess þarf einnig
að gefa veiðina upp í fjölda, því það eru einstaklingarnir í ríki þorskanna,
sem skipta máli, en ekki sameiginlegur þungi óákveðins fjölda í smálest-
um. Það er því bráðnauðsynlegt að koma því á, að láta telja fiskinn, á
hvaða skipum sem er; það er engin fvrirhöfn, þegar hver fiskur er hand-
leikinn á annað borð, en mun hafa feiknamikla þvðingu fyrir rannsókn-
irnar, og þar með einnig fyrir útveginn, þegar fram í sækir. Ef nú enn-
fremur er gefið upp, hvað þurfti að draga margar lóðir (rnörg þúsund
öngla), eða toga í marga tíma, til þess að veiða þennan ákveðna fjölda
fiska, ]iá liggur landið opið við til að gera sér grein fvrir fiskimagninu.
Fiskimagnið nriðast þá við fjölda fiska, veidda á þúsund öngla, eða í 10
net. eða í 100 klukkustundar langa botnvörpudrætti.
Sem dæmi upp á þvðingu þessara upplýsinga skal ég taka dæmi frá
Skallagrímsaflanum. 8.-9. maí 1931 veiddi Skallagrímur ca. 5800 fiska
á 4.5 klst. á Hvalbaksbanka og höllunum í kring, eða með öðrum orðum