Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.1980, Qupperneq 37

Andvari - 01.01.1980, Qupperneq 37
andvari SNORRI STURLUSON OG NORÐAIENN 35 hans, en ég held áfram og staldra næst við Hallvard Lie, sem gaf út bókina Studier i Heimskringlas stil árið 1937. Einna skýrast kemur hin sjáifstæða listgáfa Snorra í ljós, þegar hann lætur persónur sínar halda ræður ellegar þær eiga orðastað saman. Lie bendir á, að Snorri undirbúi og setji á svið samtöl og orðræður og gefi þeim á þann hátt aukið listrænt gildi, sem aðrir höfundar konungasagna geri ekki. Og með því að bera saman hina sömu staði í öðrum konungasögum sýnir hann fram á, hvernig Snorri býr samtölin í sérstakan búning og gefur þeim aukinn styrk og hvernig hann leiðir saman tvær persónur á leikrænan hátt. Lie rekur sundur hinar ólíku ræður, sem er að finna í Heimskringlu, og ber þær saman við ræðurnar í Sverris sögu, sem Snorri hefur tekið sér til fyrirmynd- ar, og hann sýnir fram á, að ræðurnar í Heimskringlu eru kaldhamraðar og þraut- hugsaðar, ólíkt því sem er í Sverris sögu. Ræðurnar skírskota til hugsunar og til skynsemi. Ræður þær í Heimskringlu, sem fluttar eru fyrir orrustur, eru skrif- borðsræður, sem hefðu ekki getað hvatt nokkurn hermann til dáða í orrustu. Með ræðum sínum, sem hann semur af mikilli kostgæfni, getur Snorri lýst tíma cg tíðaranda, tengt atburði sögulegu samhengi sínu og dregið upp svipmikla og lifandi mynd af persónum sögunnar. I ræðunum getur hann látið aðilja, sem eiga í stríði, taka til máls, og hann getur látið ólíkar persónur eigast við í samtölum. A þetta leggur Lie mikla áherslu, enda er hér um að ræða eitt höfuðeinkenni í persónusköpun Snorra. Þetta bragð Snorra að tefla saman andstæðum telur Lie einkenna öll verk Snorra. Að því er virðist, hefur það verið einn af grundvallarþáttunum í hugsana- ferli hans að tefla saman andstæðum. Auk þess hefur hann haft sterka hneigð til að sýna, hvað líkt er í andstæðum þeim, sem hann teflir fram, og rekja jafnframt samhengi þeirra atburða, sem lágu að baki andstæðunum. Hvort tveggja þetta tengist því, sem Lie nefnir vitræna tilfinningu Snorra fyrir reglu, sem hafi stuðlað að því að móta frásögn hans, jafnvel í hinum minnstu greinum. Með því að varpa ljósi á þetta höfuðeinkenni í skáldskap Snorra, þar sem hann teflir fram andstæðum í frásögn sinni, varpar Lie nýju ljósi á hugmynd þá, sem Koht hafði verið að velta fyrir sér, að Snorri hefði talið aflgjafann í sögu Noregs baráttuna milli konungs og höfðingjavalds. Þegar lesandanum finnst, að lýst sé slíkum flokkadráttum í Heimskringlu, er það ekki vegna þess, að Snorri hafi verið þeirrar skoðunar, að slíkur flokkadráttur hafi verið undirstaða fram- vindunnar, að því er Lie telur, heldur á þetta rætur að rekja til þess, að hugsun Snorra „alltid og allesteds - nærsagt egenrádig - sokte fram et eller annet motsetningsforhold." Á þessum stað mætast þeir, sagnfræðingurinn Koht og bókmenntafræðingur- lnn Lie, þegar þeir velta fyrir sér vandamáli, sem tengist verkum Snorra Sturlu- sonar, og bókmenntafræðingurinn virðist komast nær hinu rétta.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.