Andvari - 01.01.1980, Blaðsíða 50

48
ÁRNI KRISTJÁNSSON
ANDVARI
í þrískiptum takti af snilld á lútu sína. Sonur hans, sem les heimsspeki, er nýkom-
inn heim í leyfi, - ég vona, að mér líki við hann. Kona hans er eins og hver
önnur kona, sem þykist vera náðugfrú. Armaðurinn er sem kjörinn í embætti sitt
og heldur beztu reglu í hirzlum sínum og pyngjum. Húslæknirinn, sem er mjög
laginn, er veill heilsu eins og gömul kona, ekki eldri en 24 ára. Það er í meira
lagi á móti reglunum. Handlæknirinn, sem ég kann bezt við, er virðulegur öldung-
ur, hálfáttræður, síglaður og kátur. Guð gefi okkur öllum slíka elli. Bústjórinn er
blátt áfram og bezti náungi, æringi og góður músíkus, greifanum innan handar og
til ánægju. Við erum oft saman. Matsveinninn léttúðugur, herbergisþernan þrítug,
stofustúlkan mjög lagleg og mér oft til skemmtunar, barnfóstran gömul og góð,
brytinn sambiðill minn. Hestastrákarnir tveir hæfa betur hrossum en fínu fólki.
Greifinn, hálfgerður ruddi, greifafrúin stærilát, en þó viðkvæmari, ungu greifa-
dæturnar góð börn. Steik hefi ég ekki bragðað til þessa. Og nú veit ég ekki meir
í minn haus annað en það, - og þarf varla að taka það fram við ykkur, sem þekkið
mig, - að vegna einlægni minnar, sem mér er eðlileg, fer vel á með mér og öllu
þessu fólki.“
Ekki ber á öðru en Schubert hafi liðið vel hjá greifafjölskyldunni, enda laus
við bjargræðisáhyggjur í bili og í góðu næði. En þótt hann yndi sér vel í Zelész og
semdi þar í friði verk sín, saknaði hann alltaf sinnar kæru Vínarborgar, vinanna,
gönguferðanna, Schubertkvöldanna, leikhúsanna. Hann sneri heim um haustið,
ríkari að reynslu og hughrifum. Honum hafði og bætzt nýr strengur á skáldhörpu
sína, - ungverski strengurinn. Hann hljómar í glöðu verki, „Silungskvintettinum“,
sem hann semur sumarið eftir á ferðalagi um sveitir landsins. Síðasti þátturinn
er „all’ ongarese“, ungverskur dans. Ungverskra áhrifa gætir seinna í fleiri verk-
um, og mætti hér t. d. nefna klið sígenahljóðfærisins zimbalom (einskonar hörpu,
sem slegin er með kjuðum) í inngangsþætti Fantasíunnar í C-dúr f. fiðlu og píanó,
er Schubert samdi árið áður en hann dó. Sönglagið „Silungurinn“ (Die Forelle),
sem kvintettinn ber heiti af og notað er sem stef í einum þætti hans, er spriklandi
fjörugt eins og fiskurinn í vatninu. Hann samdi það á einni kvöldstund, árið
áður en kvintettinn varð til, og lýsir því í tileinkuninni til Jósefs Huttenbrenners,
bróður Anselms vinar síns, sem hann er staddur hjá. Hún er á þessa leið:
Wien 21. febr. 1818.
„Besti vinur! Það gleður mig stórlega, að yður falla lög mín vel í geð. Sem vott
innilegrar vináttu minnar sendi ég yður hér með enn eitt lag, sem ég setti saman
hjá Anselm um miðnættið. Mér væri það kært, ef við ættum eftir að blanda geði
hvor við annan yfir púnsglasi. Vale.
E.skr.: Rétt í þessu gerðist það, er ég syfjaður og í flýti ætlaði að strá sandi yfir
þetta plagg, að ég greip blekbyttuna í staðinn og hvolfdi óvart úr henni yfir blaðið.
Hvílík skyssa!“