Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1980, Síða 76

Andvari - 01.01.1980, Síða 76
74 SVEINN SKORRI HÖSKULDSSON ANDVARI enska tungu til mikillar hlítar bæði af umgengni við enskumælandi menn og lestri. A uppvaxtarárum Guttorms við Islendingafljót var þess utan töluverður sam- gangur Islendinga við Indjána þar, svo að þannig kynntist hann einnig við fulltrúa menningarsvæðis sem þá voru á undanhaldi og máttu kallast ,,minnihlutahópur“ eins og Islendingar sjálfir. Guttormur ólst upp við nær ómennskt liörð og kröpp kjör. Landareign for- eldra hans við Islendingafljót var í upphafi óruddur frumskógur, óræst land fullt með fen og pytti. Náttúruhamfarir herjuðu á ókunnuga frumbyggjana. Þannig urðu þau fyrir þungum búsifjum af völdum stórflóðs árið eftir að Guttormur fæddist. Auk búskaparins bjargaðist faðir Guttorms við daglaunavinnu. Strit og harðræði lögðu foreldrana í gröfina fyrir aldur fram. Móður sína missti Guttormur sjö ára gamall og faðir hans lést níu árum síðar. Eftir það spilaði hið verðandi skáld upp á eigin spýtur. Um mikla skólavist var ekki að ræða fyrir Guttorm. Hann naut fyrst tilsagnar móður sinnar sem var bókfróð og skáldmælt. Síðar var hann óreglubundið í barna- skólum en eftir sextán ára aldur var stopulli skólagöngu hans lokið. Þá tóku við ár margvíslegrar erfiðisvinnu. Hann starfaði að járnbrautarlagn- ingu, skógarhöggi, uppskeruvinnu, fiskveiðum, byggingarvinnu og sölumennsku. Hann nam land í svonefndri Grunnavatnsbyggð og var þar við búskap skamma hríð en 1910 keypti hann landnámsjörð foreldra sinna, Víðivelli við íslendinga- fljót, og bjó þar hartnær til æviloka en hann lést í Winnipeg 23. nóv. 1966. IV Frá hendi Guttorms Iiggja þrjár greinar bókmennta: ljóð, leikrit og ritgerðir, einkum ferða- og minningaþættir. Ljóðagerð hans er mest að vöxtum. Eftir hann komu út fimm kvæðabækur: Jón Austfirdingur, Winnipeg 1909; Bóndadóttir, Winnipeg 1920; Gaman og álvara, Winnipeg 1930; Hunangs- flugur, Winnipeg 1944; Kanadaþistill, Reykjavík 1958. Auk þess kom út í Reykjavík 1947 heildarsafn ljóða hans fram til þess tíma, Kvædasafn, er Arnór Sigurjónsson sá um og ritaði fyrir greinagóðan formála, „Guttormur }. Guttormsson og kvæði hans“. Enn komu út í Reykjavík 1976 Kvœdi - úrval sem Gils Guðmundsson og Þóroddur Guðmundsson sáu um útgáfu á. Þar voru tekin með nokkur kvæði úr síðasta ljóðabókarhandriti Guttorms, Útgöngu- versum, sem enn hafa ekki birst í heild. Efnislega er Jón Austfirdingur næsta einsteypt bók. Að undanskildum þrem- ur kvæðum er þetta samfelldur flokkur frásöguljóða þar sem rakin er saga lóns bónda og fjölskyldu hans úr Fljótsdal eystra sem flyst til Manitoba í Kanada fyrir fortölur og áeggjan „vesturfaraagents“. Þetta er saga hörmunga og margháttaðra þrauta, nokkurs konar vestur-íslensk „Jobsbók".
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.