Andvari - 01.01.1980, Síða 122

120
ÚR BRÉFUM SR. JÓNS ÞORSTEINSSONAR
ANDVARI
1 hest og dálítið af skildingum, þá mun
upptalið, nema rúm, commóðu og kistu,
og hér á Eskifirði á hann forláta skatt-
hol, sem hann smíðaði hjá Þorgr. Smíða-
tól á hann æðimikil, sem kosta hann
nokkuð. Sama er að segja um konu
hans, hún er sögð hirtinn og fínn þjón-
ustukvenmaður. Meinið var, að hún átti
ei annað en það, sem hún stóð uppí.
En sjáið þið nú synir mínir nokkur ráð
hann Benedikt geti náð setri í Vogum,
og ef ei, hvað skal eg þá (sé þess enginn
kostur) hika við að selja þér Vogahálf-
lenduna, en ykkur má og mun þykja
salan þýðingarlítil, þar sem eg bæði vil
og þarf hafa ávöxt jarðarinnar og kú-
gildanna okkar hjóna lífstíð, því eg vil
ekki fara eins og Gamalíel kallskepnan
í nauð í ellinni eins og margir aðrir.
Eg hefi nú allareiða selt hönum Pétri
Reykjahlíð fyrir 700 rd. Vill hann fá
mér 200 rd í vor eða sumar (Sr. Hall-
grímur mun hjálpa upp á hann). Eg var
skyldugur Reykjahlíðarkirkju síðan
1849 eg fór austur um 65 rd og um 30
ær eða 5 ásauðarkúgildi, sem eg set á
150 rd. Það eru sokölluð Proprietarii
eða sjálfseiganda kúgildi. Þessar skuld-
ir tekur Pétur uppá sig mín vegna. 1200
rd eiga að standa eftir til handa okkar
hjóna - þess sem lengur lifir - dauða-
dags, og geldur Pétur 12 specíur árlega í
rentu.
Jón sonur minn bað mig nú um hálft
Grænavatn. Því lofa eg hönum á 700 rd
- án kúgilda, og þér lofa eg nú líka
hálfum Vogum á 600 rd - einnig án
kúgilda, hvört sem þið nafnar nú viljið
ganga að þessu, en sjálfsagt undir því
skilyrði, að eg fái mitt af jörðunum
mína lífstíð, eins og verið hefur að því
fráteknu, að taki eg við peningum frá
ykkur, lækka eg landskuldargjaldið að
þeirri tiltölu. Hvört eg eigi að taka við
peningum hjá ykkur nöfnum, get eg ei
sagt nú sem stendur. Fái eg þessa 200 rd
hjá eða frá Péturs hendi, gef eg þá óð-
ara Benedikt og Bínu. En skyldi hagur
þeirra breytast so, að mér lifanda, að
þaug nauðsynlega þyrftu meira við, leita
eg til ykkar Jónanna. Tilgangur minn
með að selja var sá að fyrirbyggja jag
og ágreining eftir minn dag um jarða-
verðin, en þar sem jarðaverðið er nú
tvöfaldað við það sem það var 1849,
þegar eg fór austur, horfir so við, að
allt verð, so á jörðum sem öðru, vaxi
með tíðinni, eftir sem peningar fjölga
í heiminum, og þetta hafa vitrir menn
og kunnugir peninganna gangi, svo sem
Factor Svendsen, sýslumaður Thorsten-
sen og Sra Hallgrímur viljað fullvissa
mig um. Máske að 7 árum liðnum megi
aftur tvöfalda jarðarverð. Það er hagur
þeim, sem keyptu, óhagur hinna. Um
verð á jörðunum hefi eg með allri gæzlu
ráðfært mig við sýsluyfirvaldið ykkar
S. T. herra Skúlasen. Hvað eg hefi
óforsjálega gjört í þessu, vona eg guð
fyrirgefi mér, því eg gjörði það og gjöri
í óviturleik. Öll hugsanin var að fyrir-
byggja ágreininginn, því eg gjöri ráð
fyrir, að dagar rnínir telji óðum af sér.
Eg skal því gefa þér kaupbréf eða
kaupacontrakt fyrir hálfum Vogum, ef
þú vilt á næstkomanda sumri, lofi guð
mér so lengi að lifa. I millitíð er þetta
bréf þér Bevis, að eg hafi lofað þér jörð-
inni og sett skilmála.
Við gömlu hjónin erum með bærilegri
heilsu. Þó er hún um þetta bil fremur
vesæl, með ógleði, gigtar ítök og verki
í fótum, sem vonlegt er. Hún spinnur
æðimikið enn og liggur við að grípa til
síns gamla ákafa, því henni þykir lítið
tætast.
Kristrún mín ber sína sömu byrði, er
stundum ógnaraum, en bráar af henni
aftur, so hún verður vel málhress og