Andvari - 01.01.1937, Síða 86
82
Hvernig skapast kvæöi og sögur?
Andvari
og svo lagið. Um annað kvæði heimsfrægt: Hrafninn, eftir
Poe, er það að segja, að til er löng ritgerð eftir höf-
undinn sjálfan, sem gerir grein fyrir því, hvernig hann
smíðaði Hrafninn Ég hefi orðið svo heppinn að ná í
þessa greinargerð skáldsins og þóttist ég þá hafa komizt
á mikla hvalfjöru og merkilega. Reyndar er harla torvelt
að endursegja greinargerð Poes, sem er langalöng. Ég
styðst undir niðri við það, að þeir þekki kvæðið, sem
hann mælir við. En þó að ég geti eigi gefið nema ágrip
eitt, er þó í þessu efni betra að veifa röngu tré en öngu.
Flestir, sem lesa Hrafninn, munu hugsa á þá leið, að
kvæðið sé sorgarkvæði, eftirmæli eða minningarkvæði
um unnustu eða eiginkonu, og að það sé gert að til-
stuðlan ákafra geðsmuna. Lesandandanum bregður því
heldur en eigi í brún, þegar Poe ljóstrar því upp, að
þetta kvæði sé tilbúið dæmi.
Ég get ekki orðað þetta öðruvísi, svo að nær fari
réttum sanni. Poe sagðist hafa ákveðið, strengt þess heit,
að gera kvæði, sem verða skyldi heimsfrægt. En til þess
að svo megi takast, setur hann sjálfum sér ýmis skilyrði,
eða m. ö. o , hann setur skáldinu í sér ýmsa farartálma
í veginn, sem það verður að yfirstíga, annars falla á
sjálfs sín bragði. Fyrsta torfæran, sem verður að yfirstíga>
er efnið. Það verður að vera stórfellt. Því að eins getur
það heitið því nafni, að kvæðið fjalli um dauðann undir
niðri. Dauðinn er áhrifaríkastur allra gerenda. Og nieð
því að hafa hann að tjaldabaki kvæðisins, er stigið á
þann þröskuldinn, sem er mikilvægastur allra þröskulda.
Kvæðið má ekki vera óralangt — í mesta lagi 100 ljóð'
línur. Athygli áheyranda verður eigi haldið vakandi, ef
lengur er leikið á hörpuna, segir Poe.
Og til þess að vænta megi athygli lesanda, eða hlust-
anda, verður að vera viðlag í hverri vísu. Og það v*^'