Andvari - 01.01.1937, Qupperneq 105

Andvari
ísland í norrænum sögunámsbókum.
101
námsbókahöfundarnirskuli ekki geta fengiðsig til aðsegja
afdráttarlaust það, sem almennt er viðurkennt, að sög-
umar tilheyri íslenzkum bókmenntum. Þær eru ávöxtur
'slenzks menntalífs og ritaðar af íslendingum.
Að öllum jafnaði gera ekki norsku námsbókahöfund-
amir neinn mun á íslenzku og fornnorsku, heldur nota
síðara orðið, »gammelnorsk«, eða »móðurmálið« um fung-
urnar báðar saman. Þó er það sfaðreynd, að sérstakt
íslenzkt mál er jafngamalt íslenzkum bókmenntum og
y>st á aldur við hinar þjóðtungurnar norrænu. »Á vík-
'ngaöld verða þjóðríkin til og þar með skapast skilyrðin
|yrir sérstökum þjóðtungum. Einnig bætist við á víkinga-
öld möguleikinn fyrir íslenzkri sértungu*, segir norski
uiálfrseðingurinn D. A. Seip. Þá verður ljóst, hve ósann-
9)arnt og villandi það er að skíra íslenzka bókmennta-
niálið upp og kalla það fornnorsku. Og smekkleysa virð-
'st þetta einnig, þegar þess er gæft, að meginþorrinn af
norrænu fornbókmenntunum er ritaður á sértungu Is-
endinga, sem þeim er auðskilin enn í dag, en gersam-
e9a óskiljanleg fyrir norskan almenning. Ekki breytir
Mo heldur neinu í þessu sambandi, þótt einhverjir vilji
alda því fratIlj ag Norðurlandaþjóðir hafi haft sam-
ei9inlega tungu á þeim tímum, sem um er rætt.
að segir sig sjálft, að orðið »gammelnorsk« getur að-
e,n® átt við þá sértungu, sem Norðmenn notuðu í
j ° ur blerkum eöa valdalitlum hirðmönnum, — aö kvæöi norskra
bóh15^^3 6rU v'ssute2a skráö á íslandi, en ekki í Noregi. Helztu
k Wenntir Norömanna voru þessar auk latínurita: Fjölbreytt úrval
Sj.t|u e9ra rita, einkum þýðingar. Lögbækur. Fræðibækur, svo sem
]e°/Vlr^'P Konungsskuggsjá. Ljóð þýdd úr óbundnu máli (Streng-
Um ^onar riddarasögur, þýddar úr erlendum hetjukvæð-
e a suðræn æfintýri (t. d. Tristramssaga, Karlamagnússaga,
dar- j' P'Prekssaga, æfintýrið um Flóres og Blankiflúr). Og loks
ausvisur. m