Andvari - 01.01.1937, Side 113

Andvari
Dagsetning Stiklastaðaorustu.
109
Það er ofur eðlilegt, að þeirra tíma menn álitu þenna
»atburð orrostu eigi smátt undr«, og að Sighvati þætti
það ómaksins vert að kveða vísu um hann. Sjálfur álít-
ur hann fyrirbrigðið »konungs furðu«, það er að segja,
spá um dauða konungs. í okkar augum er lýsing skálds-
ins á fyrirbrigðinu skýr og skrumlaus lýsing á þeim ein-
kennum, sem allir hlutu að veita eftirtekt við sterkan
deildarmyrkva sólar á heiðríkum degi. Þessi einkenni
eru ekki annað en breyting á ljósmagni og litblæ (dagr
náðit lit fögrum) samfara rýrnun sólarhitans (skýlauss
röðull máttit hlýja). Þess háttar sólmyrkvi átti sér stað
á Stiklastöðum 31. ágúst 1030.
Sighvatur hlýtur að hafa orkt vísuna þegar eftir or-
ustuna, og hafa heimildarmenn hans verið sjónarvottar
þess atburðar, sem hann lýsir, því að ella mundum vér
ekki hafa jafnrétta og hlutlausa lýsingu á fyrirbrigðinu.
Samkvæmt arfsögninni á Sighvatur að hafa verið búsett-
ur í Þrændalögum, en verið á heimleið frá Rómi, þegar
hann frétti um Stiklastaðaorustu.2) Frásögn Sighvats
siálfs staðfestir og, að hann hafi verið á Róm-ferð,
Þegar Ólafur konungur féll.3) Og það er einmitt þetta,
sem skýrir, hvers vegna lýsing hans er svo nákvæm á
deildarmyrkva sólarinnar, meðan orustan stóð. Með lið-
slyrk af Svíþjóðu hafði Ólafur konungur reynt að vinna
aftur ríki það, sem hann hafði misst. Eftir ósigurinn
hefir flóttaherinn að sjálfsögðu haldið heim til Svíþjóðar,
°9 þaðan hefir Sighvatur fengið fyrstu fregnirnar um
fyrirbrigðið. Fyrir því segir hann: »frák atburð orrostu
austan*, og strax þar á eftir hlýtur hann að hafa orkt
v>suna. Að minnsta kosti er hún efalaust kveðin, áður
en hann kemur til heimkynna sinna í Noregi, því að
et'a hefði hann vissulega fengið fréttir hvaðanæva um
orustuna, og þá meðal annars fregnir frá einhverjum