Skírnir - 01.01.1930, Blaðsíða 213
Skirnir]
Kópavogsþing árið 1662.
207
saman stéttaþing. Féllst ríkisráðið á það og vildi láta halda
þingið í Óðinsvéum, en konungur heimtaði, að það væri
haldið í Kaupmannahöfn, sem kom betur fyrirætlunum hans,
og varð það úr. Var svo látið heita, að ráða skyldi fram
úr fjárþröng ríkisins, og komu umboðsmenn hinna þriggja
stétta, aðals, klerka og borgara, saman í Kaupmannahöfn
8- sept. 1660, en bændur voru ekki þar til kvaddir, enda
voru þeir í þann tíð ekki meira en svo álitnir með mönn-
um teljandi. Lagði konungur fyrir þingið frumvarp um al-
mennan neyzluskatt, og tóku klerkar og borgarar vel í það*
on aðallinn bar fyrir sig skattfrelsi sitt. Svöruðu hinar stétt-
irnar með því að flytja tillögur um, að lénin skyldu seld
hæstbjóðendum á leigu, um afnám skylduvinnu o. fl., til
þess að sýna aðlinum í tvo heimana, sem og hreif, því þá
var skatturinn samþykktur. Þegar hér var komið, fluttu
borgararnir tillögu um, að afhenda ríkið til arfs í ætt kon-
ungs, og varð aðalsmönnum mjög felmt við. Tíunda októ-
ber gengu stéttir klerka og borgara fyrir aðalinn með þetta
mál, en hann hafði undanbrögð, gerði hvorki neita né játa,
og varð hinn mesti harki og hávaði. Fóru stéttirnar tvær
þá til konungs og buðu honum rikiserfðir. Gaus nú upp sá
kvittur, að aðallinn myndi ætla að strjúka af þingi, svo að
engin yrðu málalokin. Létu þá borgaryfirvöldin loka borg-
arhliðunum, svo að engir kæmust út, en aðalsmenn skip-
uðust ekki við það og tilkynntu konungi, að þeir samþykktu
ekki þessa ráðstöfun. En er konungur svaraði því þar til,
að það skifti sig nú engu, féllust þeir loks á hana, og fengu
honum með hinum stéttunum erfðaréttinn 13. október.
Með þessu var takmarki samsærisins náð, og þar með
ekki frekara tilefni til nánari samvinnu milli konungs og
borgara- og klerkastéttanna, heldur en s'jórn ríkisins gaf að
öllu eðlilegu tilefni til. Það eitt var nú eftir, að semja nýja skuld-
bindingu, er samsvaraði breytingunni, og hugsuðu flestir sér,
nð það yrði sama fyrirkomulagið og áður, að öðru en því, að
nú kæmu klerkar og borgarar í ríkisráðið, en að konung-
ur ætti enn sem fyrr allt undir því, í hinni nýju mynd
þess. Var sett nefnd manna úr öllum stéttum og úr ríkis-