Jörð - 17.06.1941, Page 49

sjálfum gefin: að hann skuli af frjálsu vali stefna aS
hinu æðsta markmiði. Það er lítils virði, að fá viðurkennt
frelsi islenzks ríkis, ef þjóðin sjálf yrði gerð ánauðugt þý
þess ríkis. Þá væri fullveldið ekki annað en frelsi ein-
hvers eða einhverra til þess að teyma oss á asnaeyrunum
— liver veit hvert? Tækni nútímans, sem liefir skapað
aðdáunarverða hluti á sínu sviði, er sumstaðar að gera
þjóðirnar að nokkurs kona sigurverki, þar sem öll ein-
staklingseinkenni eru þurrkuð út, gagnstætt altri skikkun
Skaparans. Þetta er hefnd sögunnar fyrir óheislaða og
ábvrgðarlausa einstaklingshyggju fjrrri tíma. Frelsisbarátta
vor verður að öðrum þræði að vera fólgin í því, að forð-
ast liér hæði Scyllu og Cliarybdis. Það er rétt, sem Grundt-
vig gamli sagði: Kun til Helved kan man tvinges, mens til
Himlen kun det ringes (leiðin til Helvítis er leið kúgun-
arinnar, en himnarnir kalla með klukknahljómi). Hér
þarf að skapast samfélag og samvinna frjálsra, áhyrgra
einstaldinga, þar sem vaxtarþörf og þroslcaviðleitni per-
sónuleikans gengur til þjónustu við heildina. En þetta er
ekki hægt, nema það verði sannleikur í þessu landi, sem
segir i norska kvæðinu um Ölaf Tryggvason: Hér er hyllt-
sá einn, sem æðstur er. Eg held, að samtíðin kenni oss
með rúnum sinum, að sannarlegt lýðfrelsi eigi engan ör-
líggan grundvöll, nema trúna á þann, sem æðstur er. Um
það mætti tala mikið mál. Ég minni aðeins á orð Jesú
fvá Nazaret: Ef Sonurinn gerir y'Sur frjálsa, þá eruð þér
sannarlega frjálsir.
ÉR HÖLDUM MINNINGARDAG JÓNS SIGURÐSSON-
’ AR. Það eru ekki nema fáir, sem fá fæðingardag sinn
hlessaðan af óhornum kynslóðum. Það eru þeir fáu út-
völdu. En vér hinir mörgu kölluðu höfum að verulegu
]eyti vald á því, hvort fæðingardagur vor reynist bless-
l,nardagur eða vanblessunar fyrir þjóðina. Vér minn-
nnist fortíðarinnar. En nútíðin gerir sitt tilkall til vor
ollra og framtíðin liíður með sinn vitnisburð. Það er sjálf-
sngt ekki síður örlagarikt fyrir þessa þjóð, hvernig nú er
Jörð 191