Jörð - 17.06.1941, Qupperneq 64

stórfenglegt landslag getur mótað sig óafmáanlega í minni
manns, eins og ljósmynd væri fest á nethimnuna um ald-
ur og æfi. Náttúrumyndir Jónasar mætti bera saman við
málverk gömlu liollenzku meistaranna, í skýrum, auðsæj-
um litum, Holtaþoku-hula er ekki til i þeim, öll smá-
atriði sjást glöggt og skýrt, og þó er hugblær þeirra and-
ríkur og heilsteyptur.
Jónasi er náttúran eigi línur einar og form; nei, hann
gefur í myndum sínum „anda náttúrunnar“, svo að not-
að sé eitt af orðtökum rómantísku skáldanna. Landslag
er í augum hans lífið sjálft, saga mannsins eða jarð-
arinnar.
Athugum til dæmis, hvað hraun er i augum Jónasar;
það er ekki hraunflóð hreint og beint. Nei, það er „stirðn-
að eldasund“, það er bárur bláar „breiðan fram um lieið-
ardal“, og það er bergkastali úr bála-storku. Hvað er á
og lækur, dalur og laut? Það er „fjallbuna“, sem „þyl-
ur glöð í grænum rinda“, „bakkafögur á í hvammi", „sælu-
dalur, prýðin bezt“, „grundin gæðaflesl“. Hvað eru fjöll
og tindar? „Hnjúkafjöllin himinblá“, „in milda mynd“,
sem gnæfir „hátt yfir sveit, og höfði björtu svalar í him-
inblámans fagurtærri lind“; fjöllin sjálf verða bein-
linis lifandi verur í augum hans, eins og Tindafjöll, er
„föstum standa fótum blásvörtum feldi búin og grænu
belti gyrð“ og „horfa yfir heiðarvötnin bláu“ „með hjálm-
inn skyggnda, hvítri líkan mjöll“. Og hvernig lýsir liann
komu Gaimards að Almannagjá og Þingvallavatni? „Þú
komst á breiðan brunageim við bjarta vatnið fiskisæla“.
IJvað er skip? „borðfögur skeið með bundin segl við rá“.
Ilvað er vopnaður maður á hestbaki? „gumi fríður“, sem
„dreyrrauðum hesti hleypir bláu saxi gyrður yfir grund“.
Hvað er skírnarfontur? „Ijóstær lífsbrunnur — laug sátt-
mála“, og hvernig er skírnarathöfn lýst?
„Þá væri launað,
ef þú líta mættir
ásján upp lyfta
ungrar móður,
20G
jörð