Búnaðarrit - 01.01.1913, Síða 126
122
BÚNAÐARRIT
Enn hefir vatnið óbeina þýðingu fyrir jarðargróður-
inn á ræktuðu landi fyrir það, að hæfilegur raki í jarð-
veginum gerir hann auðunnari, en með ýmiskonar á-
vinslu er hann gerður hentugri bústaður fyrir plönturnar.
Af þessu, sem eg nú hefi nefnt, má ráða það, að
vatnið hefir mjög mikla þýðingu fyrir allan jarðargróður.
En hitt er líka sjálfsagt, að það verður að vera innan
vissra takmarka í jarðveginum og standa í vissu hlut-
falli eða jafnvægi við önnur vaxtarskilyrði plantnanna,
og of mikið vatn er á sinn hátt eins skaðlegt fyrir
gróðurinn eins og of lítið.
Þjóðverjinn dr. Grohmann í Dresden eignar vatninu
svo mikil áhrif á gróðurinn, að hann heldur þvi fram,
að hægt sé að reikna sér til um uppskeruua. eftir svo-
kölluðum „vaxtareiningum", sem hann byggir á sólskins-
tímum og regnhæð á vaxtartíma plantnanna, þó með
nokkru tilliti til þessara vaxtarskilyrða á öðrum tímum
ársins. Þessi skoðun byggist á þvi, að þessi 2 skilyrði
hafi svo yfirgnæfandi áhrif á gróðurinn um fram öll
önnur, að þeirra gæti lítið. Hversu staðgóð þessi skoð-
un er, er ekki reynt, en hún sýnir hverja þýðingu vatnið
er talið að hafa fyrir gróðurinn.
Aftur á móti er góð reynsla fyrir því, að vaxtar-
skilyrðin verða öll að vera innan vissra takmarkra, og
að hvert vaxtarskilyrði hefir sitt ákveðna kjörstig, en
eg kalla að vaxtarskilyrðið sé á kjörstigi, þegar það
veitist plöntunni í þeim mæli, sem bezt uppfyllir kröfur
hennar og þarfir, og það verður þá þýðingarmesta starf
jarðyrkjumannsins, að finna þessi kjörstig og gera sitt
til að veita plöntunum hfsskilyrðin eftir því. Og hér
stoðar lítið að finna kjörstig fyrir eitt vaxtarskilyrði eða
fáein; það þarf að fara sem næst um þau öll, því að
það er fullsannað, að það skilyrðið, sem mest vantar á
að fullnægi kröfum plantnanna, ræður vextinum, jafnvel
þótt hin öll væru á kjörstigi.
Þetta svokallaða lágstigs-iögmál, sem kent er við