Búnaðarrit - 01.01.1913, Blaðsíða 138
134
BÚNAÐARRIT
og vissast þykir að taka 2 hvorn hjá öðrum, annan Já-
rétt, liinn ióðrétt. Þegar búið er að taka sýnishornin,
eru þau mettuð með vatni, og síðan byrjar sjálf rann-
sóknin, sem er i því fólgin, að mæla hversu ört vatnið
sígur, og eftir þvi er reiknuð vatnsleiðslan á dægri eða
sólarhring.
Þegar rannsókninni er lokið, má reikna eftir for-
múlu Coldings, hversu langt má vera milli skurðanna,
og kemur þá einnig til greina, hversu fullkomin fram-
ræslan á að vera. Formúlan er þannig:
a = 1,8 (D—d) V |
Hér er: a millibil skurðanna, D dýpt þeirra, d dýpt
grunnvatnsins mitt á milli tveggja skurða, n sighraði o:
það sem vatnið sígur á sólarhring, r það regn, sem jafn-
vægisstaða grunnvatnsins reiknast eftir, 1,8 hlutfallstala,
sem Colding heflr fundið.
FormúJan sýnir, eins og eðlilegt er, að skurðirnir
þurfa að vera því þéttari, sem 1) betur á að ræsa, 2)
skurðirnir eru grynnri, 3) úrkoman meiri og 4) vatnið
sígur hægar í jarðveginum.
Þegar um pípuræsi er að ræða, verður auðvitað að
velja vídd þeirra eftir úrkomunni á staðnum, eða því,
hversu mikið þeim er ætlað að ílytja á sekúndu hverri
af hektara. Á Norðurlöndum eru gerðar þær kröfur,
að pípurnar leiði sem næst 0,116 lit,/.ok. af hektara fyrir
livern 1 mm. úrkomu.
í Danmörku og Svíþjóð er gengið út frá, að úr-
koman sé á dag 4,32 mm., í Noregi 6,9 mm. Hér á
landi er, eftir þeim mælingum, sem til eru á úrkomu
við strendur landsins og á eyjum við landið, úrkoman
2,4 mm., og þyrftu þá pípuræsi eftir sama mælikvarða
að flytja nálægt 0,28 uu/sok. Þess er þó að gæta, að
hér er miðað við meðal-úrkomu, en ekki það, hvað hún
getur orðið mest á sólarhring. Annars eru þær úrkomu-