Búnaðarrit - 01.01.1913, Side 203
BÚNAÐARRIT
199
Samþyktin átti að heimila að taka af hreppsfé
þóknun til eftiriitsmanna, og átti sá kostnaður því auð-
vitað að lenda að tiltölu eins á þeim, sem ekki greiddu
samþyktinni atkvæði, eins og hinum. Að öðni leyti átti
samþyktin elclci að sJcerða frelsi noJcJcurs manns í Jireppn-
um. En það er engin nýjung, þó menn, sem búa í reglu-
bundnu þjóðfélagi, verði að greiða ýms gjöid til almenn-
ingsþarfa, þó þeir þykist ekki hafa gagn af þeim sjálfir,
og munu nú flestir vera hættir að fást um það.
Sumir munu ímynda sér líklega, eða látast ímynda
sér, að eftirlitsmennirnir eigi að skipa bændum með
harðri hendi að skera fénað sinn á veturnóttum, ef
eftirlitsmönnum sýnist heyin vera of lítil, og muni bænd-
ur verða að hlýða, hvort sem þeir vilji eða ekki. En þetta
er ekki meiningin. Enda væri eJcJcert vit í því.
Ef ásetningseftirlitið Jcœmist ámeð samtöJcum lœnda og
samþyJdum, mundi gangurinn verða eitthvað á þessa leið:
í haustskoðuninni segja eftirlitsmenn við þann bónda,
sem þeir halda að hafi ekki nóg hey, að þeim sýnist
réttast fyrir hann að farga einhverju strax, — því sem
honum só skaðminst að missa — og segja honum sitt
álit um það, hverju hann ætti helzt að farga.
Bóndi fer nú eftir þessum tillögum, ef hann felst á
á þær, annars ekki. Og eg ætla nú að gera ráð fyrir,
að hann skelli við þeim skollaeyrunum.
Um miðjan vetur koma eftirlitsmennirnir aftur, og
lízt þeim enn illa á heybirgðir bónda, og ítreka tiilögur'
sínar. Bóndi er sjálfráður sem fyr og fer sínu fram.
Nú kemur vorskoðunin um sumarmál. Hafi vetur
verið góður, á bóndi nægileg hey, og alt kemst vel af
hjá honum. En hafi veturinn verið harður, og bóndi er
orðinn heylaus og fé hans orðið grant, — Jwað gera eftir-
litsmennirnir þá?
Þeir segja bónda, að nú dugi honum varla annað
en að útvega sér fóður í forðabúri hreppsins eða annars-
staðar, ella eigi hann á hættu að missa gagn af skepn-