Búnaðarrit - 01.01.1913, Page 205
BÚNAÐARRIT
201
Eftirlitsmennirnir mundu leiðbeina óreyndum bænd-
um að ýmsu leyti við hirðingu fénaðar, og eftirlitið
mundi fljótt koma því lagi á, að bændur keptust hver
við annan um það, að hafa nóg hey og vel hirtan og
vel útlitandi fénað.
Ásetningseftirlitið mundi hafa lík áhrif hjá okkur
og fjárskoðanirnar höfðu hjá Norðmönnum, sem þeir
tóku upp til að bæta meðferðina á kúnum. Langt fram
eftir næstl. öld var það býsna alment í sumum héruð-
um í Norvegi, að sveltifóðra kýrnar. Hinir hyggnari
menn sáu, hve mikið tjón þetta var, og komu á fót
samtökum til að iáta þar til hæfa menn ferðast um
og skoða kýrnar hjá bændum, og meðferð alla á þeim,
nokkrum sinnum á vetri hverjum, og gefa bændum leið-
beiningar um fóðrun og hirðingu og skýra fyrir þeim
skaðann, sem sultarfóðrunin orsakar. Yið þetta breytt-
ist meðferðin á kúnum á fáum árum. Margir lögðu
strax t.rúnað á hina nýju kenningu, og hinum þótti ó-
virðing að láta sjá hjá sér magrar og. Ijótar kýr, þegar
kýr nágrannanna voru feitar og fallegar.
Heyásetningseftirlitið er engin nýjung, fundin upp
af mér. Það er fundið upp af öðrum, og það fyrir löngu
síðan. Eg veit ekki hverjum hefir fyrst hugkvæmst það.
En eg veit ekki til, að neinn hafi hreift því máli opin-
berlega fyr en amtmaður J. P. Havstein. Hann hvatti
bændur norðaulands og austan með bréfi dags. 30. sept-
ember 1858 til að taka upp heyásetningseftirlit3). Hey-
ásetningseftirlitið hefir verið reynt og framkvæmt fyrir
mörgum árum með góðum árangri, en því midur af alt
of fáum. — Eg þekki tvö dæmi um heyásetningseftirlit,
sem eg ætla að skýra frá, nefnil. úr Svínavatnshreppi í
Húnavatnssýslu og úr Fellshreppi í Strandasýslu.
í bréfi dags. 6. des. 1912 skýrir herra Ingvar Þor-
steinsson á Sólheimum þannig frá: „Þjóðhátíðarsumarið
1) Sjá Skírnir 1912, bls. 222.