Búnaðarrit - 01.01.1913, Side 228
224
BÚNAÐARRIT
um lýtur, hér á landi, a. m. k. í Reykjavík, svo vanda-
laust er að fá það innanlands.
Hirðing þurfa þessi áhöld eins og önnur. Ríður
einkum á að smyrja vagnásana iðulega, þá er þeir
eru í notkun; séu þoir þurrir, verður vagninn þyngri í
drætti og járnin slitna meir. Þar sem sjaldan eða aldrei
er hægt að nota þá á vetrum, er bezt að taka þá sund-
ur og geyma i húsi eins og önnur amboð. Aktygin er
sjálfsagt að hengja inn eftir notun, helzt við blástur (í
hjali), hafi þau verið vot. Ólarnar er gott að bera á
feiti til að halda þeim mjúkum, eins og gert. er með
annan reiðskap.
Aktygin verða helzt að vera hestinum mátulega stór.
Verður því að st.ytta eða lengja ólarnar, eftir hæfi hests-
ins. Einkum er áríðandi, að vei falli klafinn. Sé hann
of víður, lendir dráttarþunginn á bóghnútum hestsins
og veldur meiðslum. Klaíinn á að liggja þétt að háls-
inum framanvert við bógana, og er hæíilegt að koma
flatri hönd milli hans og hestsins, jafnt efst sem neðst.
Mikla þýðing heflr, er um tvihjólavagna er að ræða,
að vagninn sé rétt hlaðinn. Sé vagninn rétt hlaðinn á
jafnlendi, svo að hann (skóklarnir) iiggi að eins létt á
hestinum, er þörf að geta fært til á honum: færa fram
ef upp langa brekku er að fara, en aftur í undanhaldi.
Hestum er einkum eríiður dráttur upp brekku, ef aftur-
hlætt er. Á fjórhjólavögnum og sleðum kemur þetta
síður til greina.
Sjálfsagt er að hafa skökla á sleðum, sem hestum
er beitt fyrir. Að hafa að eins bönd, er mjög óráðlegt.
Að endingu skal eg láta í ijósi, hversu eg hugsa
mér að akbrautum megi við koma um landið, þar sem
eg þekki til eða hygg mig hafa hugmynd um landslag.
Um Skaftafellssýslurnar mun víðast fært með vagna
eða auðgerðar brautir. Að vísu er líklegt, að sandarnir
séu þungfærir með fullfermi. Vötnin eru sjálfsagt aðal-
torfærurnar, þegar þau eru ekki vagnvæð. En mikið